VergiRaporu Yazar Fotoğrafı

*Doç. Dr., Çukurova Üni., İİBF, Maliye - ** Prof. Dr., Çukurova Üni., İİBF, İşletme

Soner YAKAR* - Serkan Yılmaz KANDIR**





  • Dünyada son yıllarda foreks piyasası hızlı bir büyüme göstermiştir. Bunun en önemli nedeni küçük miktarlı sermaye ile yüksek miktarda gelir elde etme ihtimalinin olmasıdır. Türkiye’de ise foreks işlemleri 2499 Sayılı Mülga Sermaye Piyasası Kanunu ile yasal alt yapıya kavuşmuş ve daha sonra kabul edilen 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre ise foreks işlemlerinin türev araç olduğu kabul edilmiştir. Foreks işlemlerinin yasal alt yapıya kavuşması ile gerçek kişilerin foreks işlemlerinden elde ettiği gelirin gelir vergisine tabi olup olmadığı tartışma konusu olmuştur. Vergi idaresi foreks işlemlerinin ticari bir organizasyon içerisinde yapılması durumunda ticari kazanç olarak vergilendirileceğini kabul etmektedir. Ticari organizasyonun varlığı ise devamlılık ile tespit edilmeye çalışılmaktadır. Oysa foreks işlemleri gibi diğer türev araçlar Gelir Vergisi Kanunu geçici 67. Madde kapsamında tevkifat yolu ile vergilendirilmektedir. Dolayısıyla gerçek kişilerin foreks işlemlerinden elde ettikleri gelirin de Gelir Vergisi Kanunu geçici 67.Madde kapsamında vergilendirilmesi için gerekli yasal düzenlemelerin yapılmasının uygun olacağını düşünmekteyiz.

  • 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun’da borçlulara yönelik getirilen kolaylıklardan birisi de tecildir. 6183 Sayılı Kanun’un 48.Maddesinde Tecil, 48/A Maddesinde ise Vergiye Uyumlu Mükelleflerin Borçlarının Tecili olmak üzere iki düzenleme yer almaktadır. Her iki tecil düzenlemesinde de borcun vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haciz olunmuş malların paraya çevrilmesi durumunda kamu borçlusunun çok zor duruma düşmesi koşulu aranmaktadır. Ancak kanunda çok zor durum halinin tanımı olmadığı gibi nasıl tespit edileceğine ilişkin bir açıklama da yer almamaktadır. Tecile ilişkin 2008/3 Seri Nolu Tahsilat İç Genelgesinde, Vergiye Uyumlu Mükelleflere Yönelik Tecilde ise 2018/11284 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararında çok zor durumun tespitine yönelik bazı finansal oranlar kullanılmasına yönelik düzenlemeler bulunmaktadır. Ancak yararlanılan finansal oranların çok zor durum halinin tespiti için nitelik ve nicelik yönünden yeterli olmadığı düşünülmektedir. Dolayısıyla finansal sıkıntının tespitinde kullanılan diğer bazı finansal oranların çok zor durumun tespitinde kullanılabileceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Tecil, Vergiye Uyumlu Mükelleflerin Borçlarının Tecili, Çok Zor Durum, Finansal Oranlar. JEL Sınıflandırma Kodları: K34, G30