488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun 1-N2 bölümünde kira mukavelenamelerinin (mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden) belli bir parayı ihtiva etmesi durumunda binde 1,5 oranında damga vergisine tabi olduğu hüküm altına alınmıştır. 488 sayılı Damga Vergisi Kanununda 5281 sayılı kanun ile değişiklik yapılarak 01.01.2005 tarihinden itibaren pul yapıştınlması suretiyle ödeme usulü kaldırılmış, buna paralel olarak da Damga Vergisi Kanununun 16. ve 20. maddeler yürürlükten kaldırılmıştır. Damga Vergisi Kanunun 18. maddesinde
yapılan değişiklik ile makbuz karşılığı ödeme asıl ödeme usulü haline gelmiş ve Damga Vergisi Kanunda gösterilen haller dışında Damga Vergisinin makbuz karşılığında ödeneceği belirtilmiştir. Dolayısıyla 01.01 .2005 tarihinden önce kira sözleşmelerinin damga vergisi pul yapıştınlma usulü ile ödenmekte iken bu tarihten sonra genel ödeme şekli olan makbuz karşılığı ödenmeye başlanmıştır. Yine 5281 sayılı kanun ile kira sözleşmelerinin bir kısmı damga vergisi dışına çıkarılmıştır. Ancak 5281 sayılı yasa ile pul yapıştınlma usulü kaldırıldığından, uygulamada ortaya çıkacak sorunları önlemek amacıyla bir kısım kira sözleşmeleri damga vergisinden istisna edilmiştir. 488 sayılı damga vergisi kanuna ekli (2) sayılı tablonun "IV - Ticari Ve Medeni işlerle ilgili Kağıtlar" bölümünün 31. fıkrasında Dernek ve vakıflarca yerleşim yeri, gerçek kişilerce mesken olarak kullanılmak üzere
kiralanan ve iktisadi işletmelere dahil olmayan taşınmazlara ilişkin kira mukavelenamelerinin ile Gelir vergisinden muaf esnaf, muaf serbest meslek erbabı ile basit usulde vergilendirilen mükellefler tarafından işyeri olarak kullanılmak üzere kiralanan ve iktisadi işletmelere dahil olmayan taşınmazlara ilişkin kira mukavelenameleri nin damga vergisinden istisna olduğu belirtilmiştir. Damga vergisine tabi olacak kira sözleşmesinin
taraflarından biri sürekli damga vergisi mükellefiyeti tesis ettirmesi gereken mükelleflerden biri ise kira sözleşmesine ait damga vergisi sürekli damga vergisi mükellefiyeti tesis ettiren mükellef tarafından (diğer tarafın payına düşen kısımda tahsil edilerek) kira sözleşmesinin imzalandığı ertesi ayın yirminci günü akşamına kadar bağlı olduğu vergi dairesine bir beyanname ile bildirilerek ve yirmi altıncı günüakşamına kadar ödenecek iken yapılan kira sözleşmesinin tarafları sürekli damga vergisi mükellefiyeti tesis ettirmesi gereken mükelleflerden değilse kira sözleşmesine ait damga vergisi kira sözleşmesinin imzalandığı tarihi izleyen on beş gün içinde kiralamanın yapıld ı ğ ı yerdeki vergi dairesine bir beyanname ile bildirilecek ve aynı süre içinde ödenecektir.
Ayrıca kira sözleşmelerinde kiracı ve kiralayanın imzası yan ında kira sözleşmesi adi kefil ile müteselsil kefil veya müşterek borçlu ta rafınd an imzalanmış olması halinde ödenmesi gereken damga vergisi tutarları değişmektedir. Bu nedenle bu hususun kira sözleşmesinin düzenlenmesi sırasında göz önünde bulundurularak kira sözleşmesinin düzenlenmesi ve buna göre damga vergisinin hesaplanıp ödenmesi gerekmektedir.
Makaleyi PDF olarak indirebilirsiniz.