Mevzuat sistemimize son yýllarda girmiþ bulunan Gayrimenkul Yatýrým Ortaklýðý modeli ilgi odaðý olmaya devam etmektedir. Bilindiði üzere inþaat sektörü Ülkemizde lokomotif olma iþlevini üstlenmiþ ve bu görevi de baþarý ile yerine getirmektedir. Yine bilindiði üzere ülkemizde yaþanýlan ekonomik geliþmeler gayrimenkulu en cazip yatýrým haline getirmiþtir. Tüm bu nedenlerle gayrimenkul hem inþaat þirketleri ve finansman kurumlarý için; hem de yatýrýmcýlar için cazip hale gelmektedir. Gayrimenkul Yatýrým Ortaklýðý gayrimenkullerin menkulleþtirilmesi yöntemiyle konut finansmanýnýn saðlanýlmasý konusunda aracýlýk etmektedir. Ülkemizde inþaat sektörünün gayrimenkule dayalý menkul kýymetlerle tinansmanýnda Medeni Kanun hükümleri çerçevesinde düzenlenebilecek ipotekli borç senedi, gayrimenkul karþýlýk gösterilerek senet ihracý ve irat senedi gibi Sermaye Piyasasý araçlarý yanýnda , Sermaye Piyasasý Kanunu çerçevesinde, konut sertifikasý , gayrimenkul yatýrým fonu ve gayrimenkul yatýrým ortaklýðý gibi araçlar düzenlenebilmektedir. Bu nedenlerden dolayý Gayrimenkul Yatýrým Ortaklýðýna olan ilgi artarak devam etmekte ve ekonomik konjoktürün bu þekilde seyir etmesiyle giderekte artmasý beklenilmektedir. Bu yazýmýýda Gayrimenkul Yatýrým Ortaklýðýnýn oluþturulmasýna iliþkin olarak son SPK Teblið ile yapýlan deðiþiklikler açýklanarak, vergilendirilmeleri konusu kýsaca açýklanýlmaya çalýþýlacaktýr.

Yap iþlet Devret modeli özelleþtirme kapsamýnda kamu hizmetlerinin finansmanýný saðlamak amacýyla getirilmiþ ; ileri teknoloji ve yüksek maddi kaynak ihtiyacý duyulan projelerin gerçekleþtirilmesinde kullanýlan Özel Bir Finansman modeli olarak tanýmlanabilir. Yap iþlet Devret modeli baþta enerji olmak üzere, tünel, baraj ve ulaþým gibi' büyük yatýrýmlar için geliþtirilmiþ bir finansman modelidir. Yap iþlet Devret modeli kapsamýnda idare ile yatýrýmcý arasýnda bir sözleþme düzenle'nmekte; bu sözleþme ile Devlet sahip olduðu potansiyel rant hakkýný bir sermaye þirketine devretmektedir. Bu nedenle de YiD bir imtiyaz sözleþmesi niteliðindedir. Þirket yatýrýmý kendi imkanlarý ile gerçekleþtirmekte bu yatýrýmýn karþýlýðý olarakta tesisi sözleþme kapsamýnda öngörülen süre kapsamýnda kendisi iþietmekte bu sürenin sonunda ise idareye devretmektedir. Uygulamasý bir hayli yaygýn hale gelen bu modelin vergilendirilmesinde bazý sorunlar yaþanmaktadýr. 4369 sayýlý Kanun ile bu sorunlarýn bir kýsmý giderilmiþsede halen devam edenler de bulunmaktadýr. Bu yazýmýzda kýsaca YiD modelinin vergilendirilmesine iliþkin esaslar açýklanýlmaya çalýþýlacaktýr

Devletin sunduðu kamu hizmetlerinin sayýlarýnýn, kalitelerinin ve maliyetlerinin artmasý ; buna karþýn bütçe imkanlarýnýn daralmasý ve 1980 sonrasý yaþanýlan hýzlý geliþme ile yeni iktisat politikalarýnýn belirlenmesi sonucunda kamu hizmetlerinin sadece Devlet tarafýndan deðil ; özel sektör tarafýndan da yapýlmasý fikri oluþmaya baþlamýþtýr. Oluþan bu fikir kapsamýnda hangi hizmetlerin devlet tarafýndan yapýlmasý , hangi hizmetlerin ise, özel sektör tarafýndan yerine getirileceði tartýþýlmýþtýr. Tüm bu geliþmeler , kamu hizmetlerinin özel sektör tarafýndan yapýlmasýnýn yaný sýra bu hizmetlere iliþkin finansman ihtiyacýný da ortadan kaldýran Yap-iþlet-Devret (Build-Operate-Transfer) Modelini cazip hale getirmiþtir . Bu model ile kamu hizmetlerinin özel sektör tarafýndan yapýlmasý saðlanýldýðý gibi ayný zamanda bu hizmetlere iliþkin finansman da özel sektör tarafýndan karþýlanmaktadýr. Özelleþtirme projeleri içinde bir alternatif haline gelen Yap iþlet Devret Modeli bugün birçok projenin gerçekleþtirilmesinde kullanýlmaktadýr. Bu yazýmýzda ülkemizde özellikle enerji sektöründeki projelerin gerçekleþtirilmesinde kullanýlan Yap iþlet Devret Modelinin tanýmý ve hukuki yapýs ý, modelin oluþturulmasý ve kýsaca vergilendirilmesi konularý açýklanýlmaya çalýþýlacaktýr.