Akın ŞİMŞEK 2009/1 0
Bu makalemizde özellikle yurtdışında ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde Türk firmalarının çalıştırdıkları Türk işçilerinin sosyal güvenliklerinde yapılan değişikliklerden bahsedeceğiz.
Makaleyi PDF olarak indirebilirsiniz.
Makale hakkında yorum yapmak isterseniz alt kısımdaki yorum alanını kullanınız.
Çalışma hayatında işverenlerin çalışanlarını belirli şartlar dahilinde geçici iş ilişkisi kurarak başka işverenler yanında çalışmasına imkan sağlanmıştır. Geçici iş ilişkisi kurulmasının ise bazı şartları bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi ise işçinin yazılı rızası alınmasıdır. İşçinin rızası olmadan veya sözlü beyanı ile geçici iş ilişkisi kurulması da mümkün değildir. Geçici iş ilişkisin kurulmasında işçinin rızası, süre, çalışma şartları gibi kurallara uymayan işverenler de idari para cezası olarak mali yaptırımlarla karşı- laşabilmektedir. Yine geçici iş ilişkisi kurulmasında işçinin kıdem tazminatına hak kazanma şartlarının belirlenmesinde de dikkat edilmesi gereken hususlar bulunmaktadır.
Memurların bakmakla yükümlü olduğu ana, baba, eş ve çocuklarından birinin veya bakmakla yükümlü olmamakla birlikte, refakat edilmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocuklarıyla kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirdiğinin veya tedavisi uzun süren bir hastalığı bulunduğunun sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, ücretli olarak altı aya kadar, ücretsiz olarak ise iki yıla kadar refakat izni kullanması mümkündür. Bu kapsamda altı aya kadar olan ücretli iznin kullanılmasında durumun sağlık raporu ile belgelendirilmesi zorunlu olup, kurumların ve amirlerinin de şekli yasal olarak belgelenen sağlık kurulu raporuna istinaden takdir yetkileri bulunmamaktadır. Memurun talebi halinde altı aya kadar ücretli iznin kullandırılması zorunludur.
Bazı özellikli işlerde, işverenin Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) beyan ettiği işçilik tutarı, SGK tarafından yeniden hesaplanmakta; yapılan hesaplama sonucu, beyan edilen işçilik tutarının hesaplanan asgari işçilik tutarından eksik olması halinde, aradaki fark tutara ilişkin sigorta primleri işverene yansıtılmaktadır. Ayrıca bu tutar için gecikme cezası ve gecikme zammı da hesaplanmaktadır. Bu tespit yapılırken de Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından çıkarılan "Çeşitli İşkollarına Ait Asgari İşçilik Oranlarını Gösterir Tebliğ" dikkate alınarak işin emsaline, niteliğine, kapsam ve kapasitesine göre işin yürütümü açısından gerekli olan sigortalı sayısına, çalışma süresine bakılmaktadır. Ortaya eksik işçilik çıkması halinde de bundan kaynaklanan sigorta prim tutarlarının tahsili yoluna gidildikten sonra işverenlerin vergi yasaları açısından hakları ve sorumlulukları ortaya çıkmaktadır.