Maliye Bakanlığı 213 sayılı Vergi Usul Kanu- nu'nun 257. maddesinin verdiği yetkiye dayanarak mükelleflerin kullanacakları belgelerin basım ve dağıtımı ile ilgili olarak 02.02.1985 tarihli ve 18654 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Uyarınca Vergi Mükellefleri Tarafından Kullanılan Belgelerin Basım ve Dağıtımı Hakkında Yönetmelik çıkarmıştır. Bahsi geçen yönetmelikle belge basım ve dağıtım işlemlerine ilişkin şekil, şart, usul ve esaslar ile uyulmaması halinde uygulanacak cezai şartları belirlemiştir. Yazımızın konusunu oluşturan belge basım ve dağıtım işlemlerine ilişkin şekil, şartları ve uyulması gereken usul ve esaslar ayrıntılı biçimde açıklanmış konu ile ilgili doğabilecek tereddütlerin giderilmesi amaçlanmıştır.
Hızlı KDV iade sistemi(HİS), iade işlemlerinin daha hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi ve mükelleflerin iadeden kaynaklanan sıkıntılarını ortadan kaldırmak amacıyla 3065 sayılı KDV Kanunu'nun bakanlığa vermiş olduğu yetkiye dayanarak 109 seri nolu KDV Genel Tebliği ile getirilmiştir. 26844 sayılı 11.04.2008 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan 109 seri nolu KDV Genel Tebliğinde belirtilen şartları taşıyan mükelleflere Hızlı KDV İade Sertifikası (HİS Sertifikası) verilecek ve bu sertifikaya sahip olan mükelleflerin KDV iade alacakları 109 seri nolu KDV Genel Tebliğinden belirtilen şartlara göre gerçekleştirilecektir. Böylelikle HİS Sertifikası alan mükelleflerin iade işlemleri daha hızlı gerçekleştirilecektir. Yazımızın konusunu HİS'in (Hızlı KDV İade Sertifikası) mevzuatımıza ve Türk Vergi Sistemi içerisinde KDV iade müessesine ne gibi yenilikler ve kolaylıklar getirebileceği ile bu sistemin taşıdığı dezavantajlar oluşturmaktadır. AyrıcaHİS'in mükellefler tarafından nasıl temin edilebileceği konusuna da değinilecektir.
Yukarıda yapılan açıklamalar ve kanun maddelerinden de anlaşılacağı üzere Maliye Bakanlığı kanunların kendisine verdiği yetkiye dayanarak mal ve hizmet alış ve satışları belirli haddi aşan mükelleflere, mal veya hizmet alım ve satımları ile ilgili bilgilerini elektronik ortamda veya kâğıt üzerinde Maliye Bakanlığı'na vermeleri konusunda yükümlülük getirmiştir.
Dönem içerisinde özellikle ticari faaliyetin normal icapları dahilinde bozulma, çürüme, kırılma vs. neden lerle değeri düşen malların aynı y ıl içerisinde tamamen satılmas ı halinde 278' inci maddeye göre değer l eme yapı lm ası söz konusu olmaz. Ancak yukar ıd a bel i rti le n nedenlerle kıymeti düşen malların satış fiyatının düşüklüğünün hasarlı olmasından kaynaklandığı, gerekti ğinde karşı tarafın kayıt ve beyanı ile tevsik edilebilmelidir. Bu bakımdan özel li kle perakende satış yapa nl arın bu şeki l de sat ı ş yaptıkları müşterilerinin isim ve adres lerinin tespitine dikkat etmeleri gerekir.Uygulamada, çalınma veya benzeri nedenlerle zarara uğrama halinde, kıymeti düşen mallarla ilgili değerleme hükmünün uygulanmak istendiği görülmektedir. Bu hallerde, düşük bedelle değerleme suretiyle zarar yazılmas ı 278'inci maddenin lafzı ifadesine uymadığı gibi, sözü edilen kayıpların düşük bedelle değerleme veya başka bir yo lla sonuç hesapları ile ilişkilendirilmesine vergi hukukumuzun yapısı ve ilkeleri yönünden de imkan yoktur.