VergiRaporu Yazar Fotoğrafı

* Dr. Öğretim Üyesi, Yozgat Bozok Üni., İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü

Recep TEMEL*





  • Mart 2020 itibariyle dünyada ve Türkiye’de COVID- 19 bir hastalık olarak tanımlanmıştır. Hastalığın bulaşıcı doğası nedeniyle hastalanan kişi sayısındaki artış ekonomik, sosyal ve mesleki riskleri doğurmuştur. Bu araştırmanın konusu ve aynı zamanda amacı Mart 2020 - Temmuz 2021 döneminde COVID-19 kaynaklı risklerin giderilmesinin Sosyal Güvenlik Kurumu’nun malî yapısı üzerinde ne tür etkileri olduğudur. Araştırmada öncelikle parafiskal/parafiskalite, sosyal güvenlik gibi temel kavramlar ve Sosyal Güvenlik Kurumu’nun malî yapısı hakkında bilgiler verilmektedir. Daha sonra “Doküman Analizi” yöntemi kullanılarak Sosyal Güvenlik Kurumu’nun döneme ilişkin malî ve sağlık verileri tablolara dönüştürülmüştür. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun malî yapısına ilişkin tablolardaki bilgiler hem kendi içerisinde hem de kurumun “2020 Yılı Faaliyet Raporu” bazında analiz edilmiştir. Bu analizler COVID-19 salgını nedeniyle Mart 2020 - Ağustos 2021 döneminde Sosyal Güvenlik Kurumu gelirlerinin eksildiğini, giderlerinin arttığını ve bunlara bağlı olarak da bütçe açığının büyüdüğü göstermiştir. Elde edilen sonuçlar sadece COVID-19 ve benzeri durumların finansal etkilerini göstermekle kalmamış, aynı zamanda alınması gereken önlemlere de ışık tutmuştur. Anahtar Kelimeler: COVID-19, Sosyal Güvenlik Kurumu, Parafiskal Kurum, Parafiskal Gelir JEL Sınıflandırma Kodları: H51, H55, H12

  • Küreselleşme olgusu toplumsal ilişkilere yeni boyutlar kazandırmıştır. Bu yeniliklerin en yoğun yaşandığı alan hiç kuşkusuz ekonomi alanıdır. Özellikle üretim, iletişim ve ulaşım teknolojilerindeki yenilikler şehirleri küresel ekonominin aktörleri haline dönüştürmüştür. Şehir ekonomilerinde meydana gelen gelişmeleri incelemek üzere dünya ekonomi yazınında ekonomi biliminin alt disiplini olarak ‘Şehir Ekonomisi’ disiplini geliştirilmiştir. Ekonomi ile maliye bilim dallarının birbirleriyle olan doğal ilişkisi düşünüldüğünde şehir ekonomilerindeki gelişmelerin şehrin malî yapı ve ilişkilerini de değiştireceği, dönüştüreceği beklenen bir durumdur. Bu çalışmada öncelikle şehirleşmenin dünya ve Türkiye’deki değişimi ele alınmıştır. Bazı şehir ekonomilerinin küresel ekonomik rekabetin motor gücü haline dönüştükleri istatistik verilerle açıklanmıştır.Sonrasında ekonomik olarak güçlü olan şehirlerin malî açıdan da güçlü oldukları belirlenmiştir. Bu bilgilerin ışığında bir şehirdeki malî yapı ve ilişkilerin maliye yazınında yeni ve bağımsız bir bilim dalı olarak ‘Şehir Maliyesi’ bilimsel disiplini çerçevesinde incelenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Şehir, Maliye, Şehir Maliyesi, Şehir Ekonomisi JEL Sınıflandırma Kodları: H71, H72