Gerçek kişi mükellefler bir takvim yılı içerisinde elde ettikleri kazanç ve iratları ertesi yılın mart ayında beyan edip ödemektedirler. Gelir vergisinin konusuna giren yedi adet gelir unsuru bulunmakta ve bu unsurlar da kendi içerisinde çeşitli gruplara ayrılmaktadır. Her bir gelir unsuru ayrı ayrı toplama yapılarak yıllık gelir vergisi beyannamesi veya münferit beyanname ile beyan edilip ödenmektedirler. Gelir unsurları toplama yapılırken çeşitli hükümlere tabi tutulmakta, bunların bir kısmı toplamaya dahil edilirken bir kısmı ise belirli kriterleri taşımadığından toplamaya dahil edilmemektedir. Ayrıca tam ve dar mükellefiyete, gelirin Türkiye'de elde edilip edilmemesine ilişkin çeşitli özel hükümler getirilmiştir. Tüm bunlar bir arada değerlendirildiğinde, gelirin toplanması ve beyanname düzenleme aşamasının karmaşık olduğu ve teknik bilgi gerektirdiği sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle makalemizde bu süreç aşamalı ve ayrıntılı olarak anlatılmış ve sürece ilişkin olarak farklı metotlar ortaya konulmuştur.