Türk vergi sisteminde mükelleflerin vergi beyanlarýnýn gerçeði yansýtýp yansýtmadýðýnýn ortaya çýkartýlmasýnda en etkili kontrol yöntemi vergi incelemesi yoluyla yapýlandýr. Vergi mükellefleri tarafýndan beyan edilmiþ olan matrah ve vergi tutarlarýnýn gerçek ve doðruluðunun tespitine yarayan vergi inceleme müessesesi vergi mükelleflerine bazý hak ve yükümlükler saðladýðý gibi bazý kýsýtlamalarý da beraberinde getirmektedir. Vergi incelemesinin mükellefe getirdiði kýsýtlayýcý hususlardan birisi de vergi incelenmesine baþlandýktan sonra mükelleflerin düzeltme yoluyla beyanname verip veremeyeceði hususudur. Bu çalýþmamýzda vergi incelemesine baþlandýktan sonra mükelleflerin piþmanlýk talepli veya piþmanlýk talepli olmaksýzýn düzeltme beyannamesi yoluyla vergi beyanlarýný düzeltip düzeltemeye- ceði konusu iþlenmeye çalýþýlacaktýr.

Vakýflar belli bir mal tahsisi suretiyle resmi senetlerinde belirtilen amaçlarýný ge rç ekleþtirmek üzere kurulan hayýr kuruluþlarýdýr . Bu vakýflarýn eðitim ve saðlýk hizmetleri vermek üzere gerekli tesisleri kurarak (okul, hastane, saðlýk ocaðý gibi) faaliyette bulunmasý ve bu hizmetlerini bir bedel karþýlýðý olmaksýzýn yerine getirmesi halinde, bu faaliyetler vakfa baðlý iktisadi iþletme olarak nitelendirilmeyecektir. Belli bir amaç için tahsis edilmiþ mal varlýðý olarak tanýmlanabilecek olan vakýflara iliþkin hükümler, esas itibariyle 2762 sayýlý Vakýflar Kanunu ile düzenlenmiþtir. Türk Medeni Kanunu'nda deðiþiklik yapýlmasýna iliþkin 903 sayýlý Kanunun 4. maddesine göre, Bakanlar Kurulu 'nca, gelirlerinin en az % 80'ini itibariyle bütçeli idareler bütçelerinde yer alan bir hizmetin veya hizmetlerin yerine getirilmesini istihdaf etmek üzere tahsisan kurulacaðý kabul edilen vakýflara , tahsis edilen miktar için vergi muafiyeti tanýnabilmekteyken 4962 sayýlý Bazý Kanunlarda Deðiþiklik Yapýlmasý ve Vakýflara Vergi Muafiyeti Tanýnmasý Hakkýnda Kanunun 20. maddesiyle, "Gelirlerinin en az üçte ikisini nevi itibariyle geneL katma ve özel bütçeli idarelerin bütçeleri içinde yer alan bir hizmetin veya hizmetlerin yerine getirilmesini amaç edinmek üzere kurulan vakýflara, Maliye Bakanlýðý ' nýn önerisi üzerine Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanýnabilir. Bunlarýn vergi muafiyetinden yararlanmasý ve muafiyetlerinin kaybedilmesine iliþkin þartlar. usul ve esaslar Maliye Bakanlýðýnca belirlenir. Olaðan denetimler sýrasýnda veya yaptýnlacak özel denetimler sonucunda vergi muafiyeti tanýnmasýna iliþkin þartlarý kaybettikleri tespit edilen vakýflarýn vergi muafiyetleri, birinci fýkrada öngörülen yöntemle kaldýrýlabilir. "hükmü getirilerek vakýflara tanýnacak muafiyetiere iliþkin yeni bir düzenleme yapýlmýþtýr . Diðer taraftan, 5422 sayýlý Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 7. maddesinin 15. bendinde, kurulduktan sonra Bakanlar Kurulu 'nca vergi muafiyeti tanýnan vakýflar ile bilimsel araþtýrma ve geliþtirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluþlarýn vergiden muaf olduðu , vakýflara tanýnan muafiyetin bunlarýn iktisadi iþletmelerini kapsamadýðý hükme baðlanmýþtýr. Ayrýca, ayný maddenin son fýkrasý ile, bun l arýn vergi muafiyetinden yararlanma ve muafiyetlerinin kaybedilmesine iliþkin þartlarla, usul ve esaslarýn Maliye Bakanlýðý'nca belirlenmesi öngörülmüþtür. Bu hükümler çerçevesinde, vakýflma vergi muafiyeti tanýnmasýnýn þartlarý , vergi muafiyeti tanýnan vakýflarýn yerine getireceði yükümlülükler, vergi muafiyetinin kaldýrýlmasý ve vergiden muaf vakýflarla ilgili uygulamada karþýlaþýlan sorunlar yazýmýzýn konusunu oluþturmaktadýr.