Bu makalede, 213 sayýlý Vergi Usul Kanunu’nda düzenlenen ispat müessesesi ile idari yargýlama hukukunun temel ilkelerinden olan resen araþtýrma ve delil serbestisi ilkeleri arasýndaki iliþki incelenmektedir. Vergi yargýlamasýnda hâkimin, taraflarýn ileri sürdüðü delillerle sýnýrlý kalmaksýzýn kendi inisiyatifiyle delil toplayabilmesine imkân tanýyan resen araþtýrma ilkesi ile delillerin kabulü konusunda geniþ takdir yetkisi sunan delil serbestisi ilkesi, vergi hukuku baðlamýnda ele alýnmýþtýr. Çalýþmanýn ilk bölümünde ispat müessesesinin kapsamý ve unsurlarý açýklanmakta, devamýnda söz konusu ilkeler ayrýntýlý olarak deðerlendirilmekte ve Danýþtay kararlarý ýþýðýnda somut örneklerle desteklenmektedir. Son olarak, vergi yargýlamasýnda ispat yükünün deðerlendirilmesi sürecinde karþýlaþýlan sorunlara yönelik çözüm önerileri sunularak uygulamaya katký saðlanmasý amaçlanmaktadýr. Anahtar Kelimeler: Vergi Hukuku, Resen Araþtýrma Ýlkesi, Delil Serbestisi Ýlkesi, Ýspat JEL Sýnýflandýrma Kodlarý: H20, H27

213 sayýlý Vergi Usul Kanun’unda yer alan vergi uzlaþmasý, kamu alacaklarýnýn hýzlý tahsili ve yargý mercilerinin iþ yükünün azaltýlmasý amacýyla mali otorite tarafýndan etkin bir mekanizma olarak uygulanmaktadýr. Araþtýrmanýn kapsamý, tarhiyat öncesi ve tarhiyat sonrasý uzlaþma türlerini, vergi uzlaþmasýnýn hukuki dayanaklarýný, anayasal ilkelerle iliþkisini ve uluslararasý uygulama karþýlaþtýrmalarýný içermektedir. Ayrýca, 7524 sayýlý Kanun sonrasý deðiþikliklerin vergi yargýsýna olan muhtemel etkileri de incelemeye konu edilmiþtir. Çalýþmada, vergi uzlaþmasý hakkýnda yapýlan literatür taramalarý ile uzlaþma verilerine yer verilmiþ ve 7524 sayýlý Kanun deðiþikliklerinin uzlaþmaya olan muhtemel etkileri örnek olaylar üzerinden karþýlaþtýrmalý olarak belirtilmiþtir. Türkiye’de uygulanan vergi uzlaþmasý, diðer ülkelerdeki iyi uygulama örnekleriyle kýyaslanarak mevcut uygulamaya yönelik olarak politika önerileri geliþtirilmiþtir. Sonuç olarak, 7524 sayýlý Kanun’un vergi uzlaþmasý üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri belirlenmiþ, uygulamada standartlaþmanýn saðlanmasý ve mükellef haklarýnýn korunmasý için çeþitli öneriler sunulmuþtur. Anahtar Kelimeler: Vergi Adaleti, Vergi Uyuþmazlýðý, Ýdari Çözüm Yollarý, Uzlaþma JEL Sýnýflandýrma Kodlarý: H20, H27