Vergilendirmede dönemsellik ilkesi vergi sistemimizin temel özelliklerinden birini oluþturur. Dönem olarak yýl ya da takvim yýlý esas alýnýr. Bu durum, hem gelir vergisi hem kurumlar vergisi açýsýndan aynýdýr. GVK.nunun 1 inci maddesinde yýllýk olma ilkesi "gelir bir gerçek kiþinin bir takvim yýlý içinde elde ettiði kazanç ve iratlarýn safi tutarýdýr" þeklinde ifade edilmiþtir. Ayný þekilde Kurumlar Vergisi Kanunun 13 üncü maddesine göre; kurumlar vergisi bir hesap dönemi içinde elde edilen safi kurum kazancý üzerinden hesaplanýr. Bu ilke VUK.nunun 174 üncü maddesinde de yinelanmiþ olup vergi döneminin normal koþullarda takvim yýlý olduðu gösterilmiþtir. Ancak yýllara sari inþaat ve onarým iþlerinde bu ilkeye istisna getirilmiþ bulunmaktadýr. Bir baþka deyiþle birden fazla takvim yýlýna sirayet eden inþaat ve onarým iþle rinde takvim yýlý yerine iþin bitimi esas alýnmýþtýr. buna göre söz konusu inþaat ve onarým iþlerine ait gelirler ve giderler diðer iþlerden ayrý bir hesapta izlenecek, ortak genel giderler GVK.nunda yeralan ilkelere göre daðýtýlacak, kar veya zarar iþin bittiði yýl kesin olarak tesbit edilecektir. Dolayýsýyla i þin bittiði yýlýn geliri olarak o yýla ait beyannar.ýede gösterilecektir. Bu arada, GVK.nun 94 üncü maddesi deðinilen iþlerde gelir vergisi tevkifatý yapýlmasýný öngörmüþtür. Yazýmýýda söz konusu yapý m ve onarým iþleri ile vergi tevkifatlarý yapýlmasý ilke ve yöntemleri incelenmeye çalýþýlacaktýr.

Bu yazýda söz konusu yasanýn Geçici 1 inci maddesininA bendinin 9 uncu fýkrasýnda düzenlenen tapu harç mükellefiyeti doðuran iþlemlerden alýnan Eðitime Katký Payý üzerinde durulacaktýr. Söz konusu maddedeki "492 Sayýlý Harçlar kanununa ekli 4 sayýlý tarifenin 1 numaralý bölümünde belirtilen tapu iþlemlerinden harç mükellefiyeti doðuran (492 sayýlý Harçlar Kanunu ile diðer kanunlarda yer alan istisna ve muafiyetler dikkate alýnmaksýzý n) her bir iþlemin taraflarý ýçýn ayrý ayrý 5.000.000 lira" hükmü bu alandaki uygulamanýn yasal dayanaðýný oluþturmaktadýr.

Bir taraftan gelir denetimi alanýndaki büyük bir ihtiyaç diðer taraftan Sayýþtay'ýn elinde bulunan güçlü bir potansiyelin kullanýlabilmesi olanaðý ister istemez Sayýþtay'ýn gelir denetimi alanýna eðilmesini gerektirmiþtir. Sayýþtay'ýn gelir denetimi alanýnda geliþtirrneðe çalýþtýðý yöntemler henüz evrimini tamamlamamýþ olmakla birlikte bu konuda epeyce yol alýnmýþ bulunmaktadýr. Sayýþtayda kural olarak Sayman ve tahakkuk memurlarýnýn sorumlu tutulmasý gelir denetimi alanýnda baþlý baþýna bir kýsýtlama yaratmaktadýr. Bu dar kapý bir ölçüde Muhasebe-i Umumiye Kanunu'nda yapýlan deðiþikliklerle aþýlmýþ olmasýna raðmen etkisini sürdürmektedir. Bu yazýmýýda KDV iadelerinde Maliye Bakanlýðý denetim elemanlarýnýn Sayýþtay'da sorumlu tutulmasý ile Yeminli Mali Müþavirlerin sorumluluðu karþýlaþtýrýlarak bazý konulara ýþýk tutulmaða çalýþýlacaktýr. Deðinilen karþýlaþtýrmalarda Sayýþtay kararlarý esas alýnýp bazý sorunlara iþaret edilip birlikte çözüm aranmaða çalýþýlacaktýr.