Bu yazýmýzda kýdem ve ihbar tazminatlarýnýn yasalardaki yeri, þartlarý, unsurlarý ile ihbar ve kýdem tazminatlarýnýn vergi ve sigorta kanunlarýndaki yerine deðinilecektir.

Bu yazýmýzda bir bütün olarak Türk Vergi Sisteminde yer alan emsal bedel uygulamasýnýn kanunlardaki yerini, önemini, çeþitli örnekler ve çözümlerini, çeþitli Danýþtay kararlarýný ve özelgeleri irdelemeye çalýþacaðýz.

Banka ve sigorta muameleleri vergisi 01.01.1957 yýlýndan bu yana 6802 sayýlý Gider Vergileri Kanunu kapsamýnda uygulana gelmiþtir. Kanun 1984 yýlýnda kýsmen KDV ile birlikte yürürlükten kalkmýþ fakat dâhilde ve ithalde alýnan istihsal vergisi dýþýnda uygulanmýþ ve finansman üzerinden alýnarak deðiþik oranlarda uygulanmýþtýr. Esas olarak BSMV finansman ve sigorta hizmetlerine uygulanan bir muamele vergisidir. Batýda da yayýlý tipte bir muamele vergisi olarak Almanya'da baþlamýþ sonra diðer Avrupa ülkelerine yayýlmýþtýr. BSMV Türkiye'de sadece Banka ve Sigorta þirketlerine uygulanmasý þeklinde baþlamýþ fakat sonradan tüm muameleler BSMV kapsamýna alýnýnca karmaþýk bir vergileme ortaya çýkmýþtýr. BSMV kapsamý çeþitli uygulamalarla geniþletilmiþ ve politik bazý yaklaþýmlar sonucu istisnalar çoðaltýlmýþ ve finansman maliyetlerini arttýran bir vergi haline gelmiþtir. 1960-1985 yýllarýnda BSMV yükü %20-25 düzeyinde iken 1985 sonrasý Katma Deðer Vergisinin yürürlüðe girmesinden sonra sermaye birikiminin kýtlýðý sebebiyle Sermaye Piyasasý Kanunu ile birlikte %3-%5 oranýna kader indirilmiþtir. Oran bugün genel olarak %15'dir. Fakat bankalar, sigorta þirketleri ve bankerlere uygulanan oran % 15'e kadar inmektedir. Oranlarýn düþürülmesinin en büyük nedeni kredi maliyetlerinin fazla oluþu ve ikrazatçýlýk (tefecilik) piyasalarýn oluþmasýdýr. Kanun kapsamýnda banka, banker ve sigorta þirketlerinin her ne olursa olsun yapmýþ olduklarý bütün muameleler dolayýsýyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldýklarý paralar vergilenmektedir. Yani banka, banker, sigorta þirketlerinin yaptýklarý iþlemlerde lehe aldýklarý paralarýn tümü verginin kapsamýna alýnmýþtýr. Biz bu yazýmýzda Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin konusunu, kapsamýný, Gider vergileri kanunundaki yerini, özellik arz eden bazý durumlarý ve özelgeleri örnekler vererek açýklamaya çalýþacaðýz.