:: VergiRaporu - Anasayfa ::

Giri� Yap

�ZKAYNAKLARIN DE�ERLEMESI VE DONEM SONU i�LEMLERi

Mete AK�AKIN 2007/12 0

��letme sahip veya ortaklar�n�n i�letmenin aktifleri �zerindeki haklar�n toplam�n� ifade etmekte olan �zkaynaklar, aktif toplam� ile yabanc� kaynaklar toplam� aras�ndaki farktan olu�maktad�r. Tek D�zen Hesap Plan�na g�re 500'l� kod alt�nda yer alan �zkaynaklar, �denmi� sermaye, sermaye yedekleri, kar yedekleri, ge�mi� y�llar karlar�, ge�mi� y�llar zararlar� ve d�nemin net kar/zarar�n� kapsamaktad�r. Sermaye, i�letmeye tahsis edilen veya i�letmenin esas s�zle�mesinde yer alan ve ticaret siciline tescil edilen tutar olup, 500 Sermaye hesab�n�n alaca��nda izlenir. �denmemi� sermaye, i�letmeye tahsis edilen veya ortaklar taraf�ndan taahh�t edilen sermayeden hen�z ortaklarca �denmemi� olan k�s�m olup, 501 �denmemi� Sermaye hesab�n�n borcunda izlenir. �d e nmi� sermaye ise, sermaye ile �denmemi� sermaye aras�ndaki farkt�r. Sermaye yedekleri ; hisse senedi ihra� primleri, iptal edilen ortakl�k paylar� gibi sermaye hareketleri sonucunda olu�an ve i�letmede b�rak�lan tutarlar� ifade etmektedir. Hisse senetlerinin primli sat��ndan kaynaklanan tutarlar hisse senedi ihra� primleri olarak tan�mlanmakta olup, 520 Hisse Senedi ihra� Primleri hesab�n�n alaca��nda izlenir. iptal edilen hisse senetlerinin yerine ��kar�lan hisse senetlerinin has�lat eksi�i iptal edilen hisse senetlerine kar��l�k olarak tahsil edilen tutardan d��ld�kten sonra kalan tutar hisse senedi iptal kar� olarak tan�mlanmakta olup, 521 Hisse Senedi iptal Karlar� hesab�n�n alaca��nda izlenir. Sermaye hareketlerinden kaynaklanmakta olup, 520 ve 521 kodlu hesaplarda izlenemeyenler ise 529 Di�er Sermaye Yedekleri hesab�n�n alaca��nda izlenir. Kar yedekleri, kardan da��t�lmayarak i�letmede b�rak�lan tutarlard�r. Yasal nedenlerle kardan ayr�lan ve i�letmede b�rak�lan tutarlar yasal yedekler, ana s�zle�me gere�i ayr�lan ve i�letmede b�rak�lan tutarlar stat� yedekleri, genel kurul karar�yla ayr�lan ve i�letmede b�rak�lan tutarlar ise ola�an�st� yedekler olarak adland�r�l�r, bu adlarla a��lan hesaplar�n alacaklar�nda izlenir. S�z konusu kar yedekleri i�inde izlenemeyenler ise di�er kar yedekleri olarak nitelendirilir ve 548 Di�er Kar Yedekleri h e sab�n�n alaca��nda izlenir. �zel fonlar ise i�letmede b�rak�lmas� zorunlu olan ve �e�itli sebeplerle ayr�lan fonlard�r ve 549 �zel Fonlar hesab�n�n alaca� �nda izlenir. �nceki d�nemlerde olu�an ve da� �t�lmam�� karlar ge�mi� y�llar karlar� olarak adland�r�l�r ve 570 Ge� mi� Y�ll a r Karlar� hesab�n�n alaca� �nda izlenir. �nceki d�nemlerde olu�an zararlar ise 580 Ge�mi� Y�llar Zararlar� hesab�n�n borcunda izlenir. Cari d�nem net kar 590 D�nem Net Kar� hesab�n�n alaca��nda, cari d�nem net zarar ise 591 D�nem Net Zarar� hesab�n�n borcunda izlenir. Yukar�da tan�mlanan ve �zkaynaklar kapsam�ndaki hesaplar, de�erleme g�n�nde mukayyet de�erle de�erlenir. Mukayyet de�er ise YUK'nun 265. maddesinde, bir iktisadi k�ymetin muhasebe kay�tlar�nda g�sterilen hesap de�eri olarak tan�mlanm��t�r. �zkaynaklar kapsam�ndaki hesaplar�n de�erlernesi ve bunlar�n d�nem sonu i�lemlerine ili�kin bilgilere izleyen k�s�mlarda yer verilmi�tir.

A��klamas�	�ndir
Makale

Makaleyi PDF olarak indirebilirsiniz.

YAZAR HAKKINDA

Mete AK�AKIN Vergi Denetmeni

Makale hakk�nda yorum yapmak isterseniz alt k�s�mdaki yorum alan�n� kullan�n�z.

YAZARIN SON MAKALELER�

SERMAYE ��RKETLER�NDE FAAL�YET DEVR� ��LEMLER�N�N VERG�LEND�R�LMES�

2014 / 11

�irketler ellerindeki at�l fonlar� k�sa vadeli yat�r�m ara�lar�na y�nlendirecekleri gibi uzun vadeli yat�r�m ara�lar�na y�nlendirmeyi de tercih edebilmektedirler. Uzun vadeli yat�r�m ara�lar� aras�nda, yeni alanlarda faaliyette bulunmak da yer almaktad�r. Yeni alanlarda faaliyette bulunmay� tercih eden m�kellefler s�f�rdan bir i�letme kuracaklar� gibi, ba�ka �irketlerin ellerinden ��karmay� planlad�klar� i�letmeleri (faaliyet kollar�n�) sat�n alma yoluna da gitmektedirler. Faaliyet kolunu sat�n alan �irketlerle, satan �irketlerin yapt�� al�m sat�m i�lemlerinin kurumlar vergisiyle katma de�er vergisi d��nda kal�p kalmad�� tart��ma konusu olmaktad�r. 5520 say�l� Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 19. maddesi ile 3065 say�l� Katma De�er Vergisi Kanunu'nun 17/4-c maddesine g�re sermaye �irketlerinin aktifi ve pasifiyle tamamen, k�l halinde ba�ka bir sermaye �irketine devredilmesi i�lemleri kurumlar vergisi ve katma de�er vergisi d��nda kalmas� h�k�m alt�na al�nm��t�r. Ancak faaliyet devri halinde vergi kanunlar�nda 193 Say�l� Gelir Vergisi Kanunu'nun m�kerrer 80. maddesinde yer alan; faaliyetine devam eden ticari bir i�letmenin k�smen do�an kazan�lar ticari kazan� say�l�r; �eklindeki h�km�n d��nda �zel bir d�zenleme bulunmamaktad�r.

BANKALARDA A�ILAN ALTIN DEPO HESABINDAN ELDE ED�LEN GEL�RLER�N VERG�LEND�R�LME ESASLARI

2014 / 10

K�ymetli madenler aras�nda tarih boyunca en istikrarl� ve en �ok tercih edilen yat�r�m ve de�i�im arac� olan alt�n�n �lkemizdeki talebi, y�ksek getirisi nedeniyle son y�llarda artan bir seyir izlemektedir. S�z konusu talep art�� da, finansal piyasalarda alt�n arz� ve yat�r�m� �eklinde yeni y�ntemler bulunmas�na sebep olmu�tur. Bu yeni y�ntemlerden en �ok dikkat �ekeni ve tercih edileni ise, bankalar�n y�r�rl��e koydu�u alt�n depo hesab�d�r. Alt�n depo hesab� bankalar�n m��terilerine sundu�u bir �e�it vadeli veya vadesiz mevduat hesab� �e�ididir. Buna g�re bankalar, m��terilerinden toplad�klar� alt�n kar��l��nda onlar ad�na a�t�klar� hesapta alt�nlar� hem fiziken hem de kayden izlemekte, bunun kar��l��nda kendilerine, alt�nlar� fiziken saklama ve m��terilerinin istedikleri anda paraya �evirme hizmeti vermekte ya da vadesine g�re alt�n baz�nda faiz �demesi yapmaktad�rlar. Bankalar�n m��terilerine hem alt�n depo hesab�nda yer alan alt�n miktar�na ba�l� olarak faiz �demesi yapmas�, hem de alt�n al�m sat�m� i�lemi yapmas� nedeniyle bu i�lemler, verginin konusuna girmektedir.

��FTE VERG�LEND�RMEY� �NLEME ANLA�MALARI KAPSAMINDA VERG�LEND�RME ESASLARI

2014 / 9

�lkelerin kendi i� vergi mevzuatlar� gere�i vergilendirdikleri gelirler, ba�ka �lkelerin de kendi i� vergi mevzuatlar� gere�i de vergilendirilebilmektedir. Bu durum, �ifte vergilendirmeyi kar��m�za ��karmaktad�r. �ifte vergilendirmeyi �nlemek i�in �lkeler birbirleriyle anla�malar imzalamaktad�r. Uluslararas� anla�ma niteli�inde olan �ifte vergilendirmeyi �nleme anla�malar� uygulamada, �lkelerin kendi i� mevzuatlar�ndan (kanunlardan) �nceli�i bulunmaktad�r. Bu nedenle �ifte vergilendirmeyi �nleme anla�malar�nda, detayl� d�zenlemeler yer almakta ve bu anla�malara b�y�k �nem verilmektedir. �ifte vergilendirmeyi �nleme anla�malar� imzaland�klar� �lkeler aras�nda h�k�m ifade etmekle birlikte bu anla�malar, temel olarak tek tip anla�malar �eklinde d�zenlenmektedir. Dolay�s�yla anla�malar, k��k farkl�l�klar d��nda, birbirinin ayn�s�d�r. Bu durum da �ifte vergilendirmeyi �nleme anla�malar�n�n kavranmas�n� kolayla�t�rmaktad�r. T�rkiye bug�ne de�in 80 �lke ile �ifte vergilendirmeyi �nleme anla�mas� imzalam�� olup; bu say� her ge�en g�n artmaktad�r.

YORUMLAR

Hi� yorum bulunmuyor..