5520 sayýlý Kurumlar Vergisi Kanununun 1'inci maddesinde kurumlar vergisinin konusunun, Kanunun 1'inci maddesinde sayýlan kurumlarca elde edilen kurum kazancý olduðu ifade edilmiþ ve kurum kazancýnýn gelir vergisinin konusuna giren gelir unsurlarýndan oluþtuðu hüküm altýna alýnmýþtýr. Yine Kanunun 5'inci maddesinde söz konusu kurumlar tarafýndan elde edilen kazançlar vergi dýþý býrakýlmýþtýr. Kurumlar Vergisi Kanununun 5'inci maddesinde düzenlenen istisnalardan birisi de iþtirak kazançlarý istisnadýr. Bu çalýþmamýzda iþtirak kazançlarý istisnasýna iliþkin düzenlemelere yer verilecek olup, daha sonra serbest bölgelerde faaliyet gösteren kurumlardan elde edilen iþtirak kazançlarýnda istisna uygulamasýna iliþkin esas ve usuller açýklanacaktýr.

Yatýrým indirimi müessesesi ilk olarak 19.02.1963 tarih ve 202 sayýlý Kanun ile Gelir Vergisi Kanunu'na eklenen ek 1- 6. maddeler ile Türk Vergi Sistemi içerisinde yerini almýþtýr. Yatýrým indirimi istisnasý, 4842 sayýlý Kanun'un 1. maddesiyle Gelir Vergisi Kanunu'nun 19. maddesinde yeniden düzenlenmiþ ve Gelir Vergisi Kanunu'nun ek 1- 6. maddeleri 4842 sayýlý Kanun'un 37/1-c maddesiyle, 24.04.2003 tarihinden itibaren yürürlükten kaldýrýlmýþtýr. 4842 sayýlý Kanun'un 17. maddesi ile Gelir Vergisi Kanunu'na geçici 61. madde eklenmiþ ve bu madde ile 24.04.2003 tarihinden önce yatýrým teþvik belgeleri kapsamýnda yatýrým indirimi istisnasýndan faydalanma hakkýna sahip mükelleflerin Gelir Vergisi Kanunu'nun ek 1-6. maddelerindeki düzenlemeden faydalanmaya devam edebileceði hüküm altýna alýnmýþtýr. 5479 sayýlý Kanun'un 2. maddesi ile yatýrým indirimi müessesesinin düzenlendiði Gelir Vergisi Kanunu'nun 19. maddesi, 01.01.2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlükten kaldýrýlmýþ, ayný Kanun'un 3. maddesi ile geçmiþ dönemlerden devreden yatýrým indirimi haklarýnýn ne þekilde uygulanacaðýna yönelik olarak Gelir Vergisi Kanunu'na geçici 69. madde eklenmiþtir. Ancak geçici 69. maddede geçmiþ dönemlerden devreden yatýrým indirimi kullanma haklarý 2006, 2007 ve 2008 yýllarý ile sýnýrlandýrýlmýþtýr. Anayasa Mahkemesi ise, Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici 69. maddesinde yer alan ve yatýrým indirimi süresini 2006, 2007 ve 2008 yýllarý ile sýnýrlayan yasa hükmünü Anayasa'ya aykýrý bulduðu gerekçesiyle iptal etmiþtir. 6009 sayýlý Kanun'un 5. maddesi ile Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici 69. maddesi bir takým deðiþikliklerle revize edilmiþtir. Ancak geçici 69. maddede yer alan "Þu kadar ki, vergi matrahlarýnýn tespitinde yatýrým indirimi istisnasý olarak indirim konusu yapýlacak tutar, ilgili kazancýn % 25'ini aþamaz. Kalan kazanç üzerinden yürürlükteki vergi oranýna göre vergi hesaplanýr." hükmünü, Anayasa Mahkemesi 9.2.2012 tarih ve E.2010/93, K.2012/20 sayýlý kararla Anayasa'ya aykýrý olduðu gerekçesi ile iptal etmiþ ve Anayasa Mahkemesinin almýþ olduðu bu kararýn Resmi Gazetede yayýmlanacaðý güne kadar iptale dayanak teþkil eden hükmün yürütmesini durdurmuþtur.