Değerli Okurlarımız; Bilindiği üzere kazançları sadece gayrimenkul sermaye iradından oluşan mükellefler için yıllık gelir vergisi beyanname verme süresi Ocak ayı sonuna kadar, kazançları sadece basit usulde vergilendirilen mükellefler için yıllık gelir vergisi beyanname verme süresi ise Şubat ayı sonuna kadar olup bu konuda 2001 yılı kazançlarıyla ilgili olarak 55. özel sayımız yayınlanmıştır. Yukarıda sayılan kazançlar dışındaki kazanç/ara ilişkin yıllık gelir vergisi beyannameleri de Mart ayı sonuna kadar verilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla 2001 yılında kazançlarını gerçek usulde tespit eden; ticari, zirai ve serbest meslek kazanç sahipleri ile menkul sermaye iradı sahiplerinin, söz konusu gelirlerini 2002 yılı Mart ayı sonuna kadar bağlı oldukları vergi dairelerine vermeleri gerekmektedir. Dergimizin bu sayısında,· 2001 yılına ilişkin; ticari kazanç, zirai kazanç ve serbest meslek kazancı ile Menkul Sermaye iradiarının tespit ve vergilendirilmesine ilişkin konular ele alınarak açıklanmış olup, konunun güncelliği nedeniyle yayınlamayı uygun buluyoruz. Dergide yer alan konuların hazırlanmasında gösterdikleri gayretli çalışmalarından dolayı başta Vergi Denetmeni Emrullah KiRAZCI olmak üzere Vergi Denetmen Yardımcıları M. Bülent YILDIRIM, Gül Arslan KURNAZ, Bülent ÇAGLAYN ve Behçet BAL arkadaşlarımıza okurlarımız adına teşekkür ediyoruz. Yeni yayınlarımızda buluşmak üzere sağlık ve başarı dileklerimizle saygılar sunarız.

Açıklamasıİndir
Makale

Çalışmanın tam metnine ulaşmak için Derneğimizle irtibat kurabilirsiniz.

İÇİNDEKİLER
I. BÖLÜM
TİCARI KAZANÇTA VERGİLEME ................................... ............ .. .... ........ ..... 11
TİCARI FAALIYETİN ÖZELLİKLERİ : .................................. .......... ................ 11
TİCARI KAZANÇ ...................................... ..... ............ .. .... .. .. .. ...... ...... ................ 12
TİCARI KAZANCIN GERÇEK USULDE TESPITI : ................................ ...... .. 12
I -Bilanço Esasına Göre Ticari Kazancın Tespiti : .......................................... 12
2- İşletme Hesabı Esasına Göre Ticari Kazancın Tespiti ................................ 13
YATIRIM İND1R1M1 ...... .................. .. .......................................... ...... .... ............. 13
Y ATlRlM İNDIRIMININ ŞARTLARI: .............................................................. 13
Y ATlRlM İNDiRiMİNİN KONUSU VE NISPETİ : ........................................... 15
Yatırım İndiriminin Konusuna Gireni Girmeyen Harcamalar: ...... ...... .......... I 5
Yatırım İndiriminin Oranı : ......................................... ._ ............. .......... ..... ..... . 16
Yatırım Indirimi Tutarının Hesaplanması: ........................ .......... .............. ..... 17 .
Öngörülen Yatırım Indirimi Uygulaması: .. .................................................... 17
Yatırım Indirimi Uygulamasının Başlangıcı : ............ .. ............ ............ ...... .. ... 18
Yatırım indiriminde Endeksleme: ............................................ .......... ... - ....... 18
Yatırım indirimi Uygulamasında Vergi Tevkifatı : .... .......................... ........... l9
Yatırım Indirimi Uygulamasında Geçici Vergi : ............................................. 19
Y ATlRlM INDIRiMiNE KONU AKTIF DEGERLERİN SATIŞIVEYA DEVRi
HALİNDE Y APlLACAK İŞLEMLER ................................................................ 20
Şartların ihlali Halinde Yapılacak İşlem: .................... .... .. .............. .. .. ........... 22
TEŞVIK BELGESiZ Y ATlRlM 1ND1R1M1 ........ .. .......... .. .. .... .... ............. ... ........ 23
Yatırım Indiriminden Yararlanabilmek İçin Yapılacak Başvuru : ................. 23
En Az ve En Fazla Yatırım Tutarları : .... .... ............................................... .. .... 23
Yatırım Yapılacak Sektörler: ................. ....... ....... .. ....................... ...... ........... 24
Yatırım Yapılacak Yöreler: ....................... ..... ... ... ..................... ........ .. ........... 24
Yatırımın Cinsi: .................. .. ....... ........ ...... .............. ............ .. .... ................. .... 24
Yatırımın Süresi: .... ........................................ ... ...... .... ........... ............. ...... .... .. 24
Yatırım Indirimi Oranı : ......................... .. .......... ... ..... .. .................... ............... 25
Yatırımın Gerçekleşme Tutarı : ............................................................ ........... 25
Yatırım Tamamlandıktan Sonra Bildirim Sorumlu l uğu : .. ...... ............ ........ .... 25
Diğer Hususlar: .............................................................. ................................. 26
TICARİ KAZANCIN TESPİTİNDE IN DİRILECEK GIDERLER: ................... 27
TİCARİ KAZANCIN TESPİTINDE GIDER KABUL EDILMEYEN
ÖDEMELER: ..... ... ..................... .................................... ................ ....... ..... .. .... ..... 29
MALİYET BEDELI ARTIRIMI: ......................................................... .. .............. 32
MALİYET BEDELI ARTIRIMINA KONU OLACAK IKTISAD İ
KlYMETLER: .. ... ................ .... ............................................................... ..... ......... 33
a) Gayrimenkuller: ............... ................................................ .... ....................... 33
b) Iştirak Hisseleri : ......... ....................... ........ .... ... ... ...................................... 33
MALİYET BEDELI ARTIRIMININ ESASLARI: .......... .... ............................ .... 33
1- Bilanço Esasına Göre Defter Tutan ve Ticari Kazaneını İşletme

2- Maliyet Bedeli Artırımı Yapmak İhtiyaridir: ........................................... 34
3- Gayrimenkuller, !ştirak Hisseleri İle Amortismana Tabi Diğer
İktisadi Kıymetlerin Edinitme Tarihinden Itibaren En Az Iki Tam
Yıl Süreyle İşletmenin Aktifinde Kayıtlı Olması : .................................... 34
4- Gayrimenkul veya Menkul Ticareti ile Devamlı Uğraşanlar: ... ........ ....... 34
5- İnşaat Y apımına Tahsis Edilen Arsa ve Arazilerin Durumu: ................... 35
6- Maliyet Bedeli Artırımı Yapılacak Gayrimenkul, !ştirak Hisselerinin
ve Amortismana Tabi Diğ~r İktisadi Kıymetlerin İktisap Tarihi: ............ 35
7- Maliyet Bedeli Artırımında Esas Alınacak Yeniden Değerleme
Oranları : ........ ............. .. ... ................ ........... ... .. .. .... .... .... ..... ... ................... 35
a- 03/07/2001 Tarihinden Önce Maliyet Bedeli Artırımı
Uygulaması : ............ .. ............. .. ................................................ ......... 35
b- 03.07.2001 Tarihinden Sonra Maliyet Artış Fonu Uygulaması : ....... 36
8- Bedelsiz iktisap Edilen Hisse Senetlerinin Elden Çıkarılması : ............... 38
9- İlk KuruluştaVeya Sermaye Artırımında Sermaye Taahhüt
Borcunun Kademe! i Olarak Ödenmesi Halinde iktisap Edilen iştirak
Hisselerinin Durumu: ............................................................................... 38
10- Serbest Bölgelerde Faaliyette Bulunan Mükelleflerin Durumu: .............. 38
MALİYET BEDELi ARTIRILMASI SONUCUNDA ZARAR DOGMASI: ..... 38
MALİYET BEDELi ARTIRIMINDA ARTIRILMIŞ MALİYET BEDELiNE
iSABET EDEN KAZANÇLARlN VERGİLENDİRİLMESİ : ............................. 39
GAYRİMENKULLERİN ELDEN ÇIKARILMASINDAN DOGAN
KAZANCIN TESflTlNDE MALIYET BEDELI
ARTIRILMASI UYGULAMASI: ........ .. .. .. .. .... .............................. ................. ..... 39
a- Yeniden Değerlemeye Tabi Tutulmamış Gayrimenkullerin Elden
Çıkarılmasında Maliyet Bedeli Artırımı : ... : ........................... ... ............... 39
b- Yeniden Değerlemeye Tabi Tutulmuş Olan Gayrimenkullerin Elden
Çıkarılmasında Maliyet Bedeli Artırımı : ................................................. 39
c- Yeniden Değerleme Fonunun Sermayeye Eklenmesi Halinde
Maliyet Bedelinin Artırımı : ....................... ......... .............................. ........ 39
İŞTİRAK HiSSELERİNİN SATIŞINDA MALİYET BEDELİNİN
ARTIRILMASI: ..... .. ......... .... ............ ......... .. .............................................. .......... . 4l
BIRDEN FAZLA TAKVIM YILINA SİRAYET EDEN INŞAAT VE ONARMA
İŞLERİNDE TICARI KAZANCIN TESPITI: ..................................................... 41
a- Tanımı : .................................................................................................... 41
b- İnşaat ve Onarma İşlerinde Işin B itim Tarihi : ...................... .. .. ... .. .......... 42
c- Müşterek Genel Giderlerin ve Amortismanların Dağılması : .................. 43
d - Yıllara Sari Işlerde Yıllık Beyaııname : ........... ......... .... ............ .. ............ .45
e- Yıllara Sari İşierde istihkaklardan Yapılacak Kesintiler : .... .. ................. 45
f- Tekdüzen Hesap Planında Yıliara Yaygın ve İnşaat Onarım
Maliyetleri : ............................. .... .... .. ............. ... ........ .. .......... ..... .............. 45
YILLIK BEYANNAME ....................................................................................... 4 7
a- Beyanname Verilmeyen Haller ... .. .. .. .. ... .............................. ...................... 47
1- Tam MükeHefıyette ... .......... ... ... .. .......................................... .... .... ..... .. 47

2- Dar Mükellefiyette .... .. ... .... .......... ........... ..... .. ............. ....... ................. 47
b - Yıllık Beyannamenin Verilme Süresi : ... ................................................. .48
Il. BÖLÜM
ZIRAI KAZANÇ : ... ......... .... ...... .. .................... ................... ..................... ...... ...... 49
1 -Zirai Faaliyet ile Sın a i Faaliyetin Ayrımı : ...................... .. ..... ...... ... ... ........ 49
2-Zirai Faaliyet ile Ticari Faaliyetin Ayrımı : ... ................................... ...... .... 50
3-Zirai Kazanç ile Gayrimenkul Sermaye Iradının Ayrı ını : ............ ............. 50
4-Teşebbüsün Şekli İtibariyle Sınır : ... .. ....................................... .......... .... .... 50
S- M ükellefiyel Şekli : .... .. .. ... .. ................ ...... .. .. .... ....... .. ................................ 5 I
ZİRAI KAZANÇTA VERGİLEME : .......... .. .... ..................... .... ... .... .. .... ... .......... 51
I şl etme Büyüklüğü Ölçüleri .......... ................. .. .... .. .. .... ........... .. ................... ... 51
I- Aile İşletmel eri : ....... .. ......... .... ........... .. .......... .... .. .. ......................... .... ....... 54
2- Ortaklık Halindeki Işletıneler : .................... ................................... .. .......... 54
3- Tek Işl etme : ........................................................ ................. ...................... 55
4- Birden Fazla Zirai İ şletm ede Ortaklık : ... ......... .. ..... .... .... ....................... .... 55
5- Ay rı Grupl ara Giren Zirai Faaliyetin Bir arada Y a pılın as ı ........................ 56
6- Ş ahsi I şletme İle Birlikte Başka Bir Işl etmede Ortaklık : .......................... 56
ORTAKLIKLARDA DEFTER TUTULMASI VE KAZANCIN ı
BELİRLENMESİ : .......... ..................... ............ ............ .... .... ........... ......... ... .... ..... 57
EKİM SA YIM BEY ANI : ........ .. ........ .. ...................... .. ... .... ............ .. ................. .. 57
ZİRA İ KAZANCIN TESPIT ŞEKLİ : ........................ .. .. .. .. ... .... .................. ........ 58
A-STOPAJ YOLUYLA VERGİLENDlRME : ......................... .............. ............. 58
B-GERÇEK USULDE VERGILENDIRME : ... ... .. ... ...... .. ..................... .... .......... 59
1- Kazancın Zirai I şl etme H esabı Es asın a Göre Tespiti : .. ....................... ...... 59
a-Zirai İşl etme H esabın a Göre H as ıl at : ...... ........................... .. ................ 60
b- Zirai I şl etme Hesabına Göre H a sılatın Tespitinde İ ndirilecek
Giderler ........................... ............................. .. ..... ............. .. ... ... .... ...... 6 I
c- Hasıl attan lndirilemeyecek Giderler : ..................... ........................... 62
2- Bilanço Es a s ın a Göre Zirai Kazan c ın Tespiti : ............ ... ... ..... ... .... ............ 63
1
GİDER ARTlŞ FONU : ...... ...... ... ............ ... .... ... ................... ................... ... ......... 63
ZİRAİ ÜRÜN BEDELLERİ ÜZERİNDEN Y APlLACAK GELİR VERGİSİ
TEVKiFATI : .......... ... ........... ................. .. .. ........ .. ........ .... ..... .. .. .................... ........ 65
YILLIK BEYANNAMENIN VERILMESI : .. ...... .. ... ... ...... ... ..................... ......... 68
GERÇEK USULDE KAZANCIN TESPiTINDE KESILEN VERGILERIN
MAHSUBU : ........... ........... ....... .. ......................................................................... 69
VERGI ÖDEME ZAMANI : ............. ........ ... ............. ....................... ..... .. .... ... : ... .. 69
VERGİ USUL KANUNU HÜKÜMLERiNE GÖRE BELGE ALMA, VERME,
SAKLAMA VE IBRAZ YÜKÜMLÜLÜGÜNE UYMAYANLAR : ....... ......... 70
III. BÖLÜM
SERBEST MESLEK KAZANCI ... .............. ... ..................... .... .... ........................ 71
a) Tahkim I şleri Dol ayısı yl a Hakemierin Aldıkları Ücretl er: ...................... 73

b) Kollektif, Adi Konaındit ve Adi Şirketl e r Tarafından Y a pılan
Serbest Meslek Faaliyeti Sonunda Doğan Kazançlar: .... .... .... ...... ... ........ 73
c) TelifKazançları: ............ ... ............. .................. ... .................. .. .......... ... ..... 73
d) Gümrük Koınisyoncuları, Bilumum Borsa Ajan ve Acentaları,
Noterler ve Noterlik Görevini lfa İle Mükellef Olanların Kazançları: .... 73
e) Serbest Meslek Kazancından Pay Alanlar: .............................................. 73
f) Dava Vekilleri. Müşavirler, Diş Protezcileri, Kurumlar ve Tüccarla
Serbest Meslek Erbabının Ticari ve Mesleki Işlerini Takip Edenler
ve Konser Veren Müzik Sanatçılarının Elde Ettikleri Kazançlar: ........... 74
g) Vergi Usul Kanunu'nun 155. Maddesinde Belirtilen Şartlardan En
Az İkisini Taşıyan Ebe, Sünnetçi, Sağlık Memuru, Arzuhalci .
Rehber Gibi Mesleki Faaliyette Bulunanların Kazançları : ...................... 74
SERBEST MESLEK KAZANÇ! NDA DEFTER, BELGEKAYIT DÜZENİ: ... 74
SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPIT ŞEKİLLERİ: ............. .. .......... ..... 75
SERBEST MESLEK KAZANCINDA HASlLAT: ........................... .... ........... .. . 76
Serbest Meslek Kazancında Tahsil Esası : ...................................................... 77
Hasılatın Tahsil Şekilleri : ....... .... .. ................. .. ..... ... .. ............ ... ...................... 77
-Nakden Tahsilat: .................................................. ......................................... 77
-Aynen Tahsilat: ............................ .. .... .... ............................................... .... .... 78
-Yarar Sağlanınası Şeklinde Tahsilat: ............................................................ 78
-Geçmiş ve Gelecek Yıllara Ait Tahsilat: ............ ... ................. .. ..................... 78
MESLEKi KAZANCIN TESPİTİNDE INDIRtLECEK GIDERLER: ........ ....... 79
1- Işyeri kirası Veya İşyeriyle İlgili Aınortisınanlar: ............. .... .. ... .. .... ....... 79
1-a)İşyerinin Kira lle Tutulması Durumu: .. .. ..... ........ ............................... 79
1-b)İşyerinin Serbest Meslek Erbabının Mülkü Olması Durumu: ........... 79
2- Mesleki Kazancın Elde Edilmesi ve İdaıne Ettirilmesi Için Ödenen
İşyeri İle İlgili Giderler: ........................................................................... 80
3- Mesleki Faaliyetin İ fasında Başkalarına Gördürülen Hizmetler İçin
Ödenen Paralar: ... .... .. .... ................ ... ...................................... .. ... .. ...... .... . 80
4- Mesleki Yayınlar ve Mesleki Örgütlere Ödenen Aidatlar: ...................... 80
5- Mesleki Faaliyette İlgili Seyahat ve Konaklama Giderleri : .................... 81
6- Mesleğin lfasına Lüzuınlu Alet, Ecza ve Sair Maddelerin
Sağlanınası İçin Yapılan Giderler: ..................... .............. ... ........... .......... 81
7- Mesleki Faaliyette Kullanılan Tesisat ve Demirbaş Eşya İçin Vergi
Usul Kanunu Hükümlerine Göre Ayrılan Amortisınanlar : ...................... 81
8- Emekli Sandıklarına Ödenen Giriş ve Emeklilik Aidati arı: ..................... 82
9- Mesleki Faaliyetle İlgili Tazminatlar: ...................................................... 82
!O-Işle İlgili Müteferrik Giderler İle Binek Otomobil Giderleri: ... ...... ......... 82
SERBEST MESLEK KAZANCINDA INDİRİLEMEYECEK GIDERLER: ..... 83
SERBEST MESLEK KAZANCINDA MUAFIYET: .. ........................................ 83
SERBEST MESLEK KAZANCINDA ISTISNA: .. ................ ...... ....................... 84
1- Gelir Vergisi Kanunu'nun I 8. Maddesi Uyarınca: ...................... .......... .... 84
2-Sergi ve Panayır Istisnası (Gelir Vergisi Kanunu Madde 30) .......... .......... 85
SERBEST MESLEK KAZANCINDA TEVKİFAT UGULAMASI: .................. 85
SERBEST MESLEK KAZANCINDA KATMA DEGER VERGİSI: ................. 85

SERBEST MESLEK KAZANCINDA GEÇİCI VERGI: ...... ........... .. ... .... ........ .. 86
HAYAT STANDARDI ESASI: ...... ........... ... ... .... ...... .... ....... .... .... ..... .. ................ 87
a Genel Olarak ... ..... ... ..... .. .... .... ....... ......... ..... .. ... ............................... .... ...... .. 87
I .Hayat Standardı Esası. .... .............. ...... ... ........ ..... .. .... ... .... ... ........ .... ..... .. 87
2. Hayat Standardı Temel ve Ilave Gösterge Tutarları ........... ........ .. ... .. ... 87
b Hayat Standardı Temel ve llave Göstergeler. ........ ... ............. .. ........ ........... 88
c- .Basit Usulde Tespit Edilen Ticari Kazançların Beyanında Esas
Alınacak Temel Gösterge Tutarlan ile Bunların 2001 Yılına İlişkin
Kazançlarının Beyanı .. .. ..... ..... · .... .. .. ....... .................................... ....... .. .... .. ..... 90
d- Hayat Standardı Esası Uygulamasında Özellik Gösteren Durumlar ......... 91
d. 1 -Birden Fazla İşyerinde Faaliyette Bulunulması .. ... .. ............. .... ...... ... 91
d-2-Kıst Dönemde Faaliyette Bulunulması ......... .. ............................. ...... 92
d-3-Adi Ortaklıklara, Kollektif ve Komandit Şirket Ortaklarına
Uygulanacak Temel Gösterge Tutarı: ... ... .. ......... .. ....................... .. .... 92
d-4-Birden Fazla İşyeri Olan Adi Ortaklıklar, Kollektif Şirketler ve
Komandit Şirketlerde Temel Gösterge Tutarı : ........................ ... .... .. .. 93
d-5-Bir Taşıtla Münhasıran Nakliyecilik Yapan Mükelleflerle İlgili
Temel ve İlave Gösterge Tutarlan: ........ ...................................... ... ... 93
d-6-Serbest Meslek Kazançlarında Temel Gösterge Tutarı : .... .... ......... ... 94
d-7-Yıll ara Sirayet Eden Inşaat ve Onarım İşlerinde Hayat St and ardı
Esası ................ .... ........... ..... ..... ... ...... ....... ... .. ........ ........... ...... ........ .... 94
d-8-Aile Fertlerinin Ay rı Ayrı Hayat Standardı Es asına Tabi
Faaliyetlerinin Bulunması .. .. ....... .. .. .. .................. .. ................ .. ........... 95
d-9-Hayat Standardı Esasında istisnalar, İndirimler ve Zarar
Mahsubu ................. ....... ...... .. ~ ............ .. .... ...... ............ ... .. ... .. .......... .... 95
d-1 O Hayat Standardı Uygulamasında Izah Nedeni Olarak Kabul
Edilecek Gelirler: .. .. .......... ... ......... ..... .. ......................... ...... ............... 95
ZARARLARlN KARLARA TAKASI VE MAHSUBU : .. .. .. .... .. ..... ...... ............ 96
YURT DIŞI ZARARLAR : .... .. .. .. .. .... .... ...... ... .................... .. ... ... .. ... .. ...... ..... .. .. ... 96
SİGORTA PRiMi: ........ .. .................. .. ................ .. .. ........................................ ... ... 97
BAGIŞ VE Y ARDlMLAR : .... .......... .. ... .. ..... ..... .... .... .. ............... .. ... .................... 97
DiGER iNDİRİMLER : ................................... .... ......... ..... .. .. .. .................. ........ ... 97
GEÇICI VERGI : .. .............. ... ........... .. .. .. ................................... .. .... .. ...... ...... .. ..... 98
IV. BÖLÜM
I - MENKUL SERMAYE İRA TL ARI .......... ............ .. .. .. ....... ...... ....... .... ... ..... ..... 99
A ı'ANIM ... .. .. .. .... ....................... .. .. .. ........ .. ....... -... ............. .. ....................... .. ..... 99
- Para Faizsiz, Ev Kirasız Uygulaması ........................................................... 99
B- KA YNAGINA BAKILMAKSIZIN MENKULSERMAYE IRADI
SA YlLAN GELIRLER ................ ............. .. ...................... .................... .... ... I 00
a) Karın Sermayeye Eklenmesinin Pay Sahipleri Açısından Vergisel
Durumu ........... .. ..... .. .. ... .... .......... ....... .. .. .............. .... .. .. ............ ....... ... ... .. 103
b) Kurumlindan Bedelsiz Olarak Alınan İşıirak Hisseleri ve Hisse
Senetleri ...... .. ......... .. .. .. ...... .. ...... .. .... .. ........ .. .......... ................................. 103

i- Sermaye Yedeklerinin Sermayeye Ilavesi Suretiyle Alınan iştirak
Hisseleri veya Bedelsiz Hisse Senetleri ......... ......... ............ .. ... .... .......... 103
ii- Kar Yedeklerinin Sermayeye tıavesi Suretiyle Alınan Iştirak
Hisseleri veya Bedelsiz Hisse Senetleri .... ...... ..... .. ... ....... ..... ... ....... .... ... 104
C- KARPAYLARININ ELDE EDILMESI... .. ................ ... ..... .... ...... ... .... ........ ı I ı
I -ELDE ETME ..................................................... ................ ....... .......... ... ... ....... I ı.l
2-KAR DA GITIMI .. ........ .... ......... ... ........ .... ............. .. .. ........ ... ..... ...................... ı ı ı
a) Anonim Şirketlerde Kar Dağıtımı .......... ... ..... ............. .... ....... ... ........ ....... I 1 1
b) Limited Şirketlerde Kar Dağıtımı ............. ............................................ ... I ı ı
c) Eshamlı Komandit Şirketlerde Kar Dağıtımı .. ......... ... ........ ...... ..... ........ I I 2
d) Kooperatifierde (Gelir-Gider Farkı) Dağıtımı. ....... ...... .. ...... .... .. ....... .. ... ı ı 2
e) İş Ortaklıklarında Kar Dağıtımı .. .......... .... .. ... .......... ..... ...... ...... ... ... ....... ı I 3
D - MENKUL SERMAYE !RATLARlNDA ELDE ETME ............. ................. I I 4
E- MENKULSERMAYE IRADINDA SAFI İRADIN SAPTANMASI VE
INDIRtLECEK GIDERLER (GVK 78) .... .......... .. .. ............ ... ... .... .. ... .......... ı 15
· F - MENKUL SERMAYE IRADI SA YI LMAYAN HALLER VE
INDIRIM MÜESSESESI (GVK 76) ...... ... ................................. .......... .... .... ı ı6
G- YABANCI PARA ILE ÖDENEN FAİZ VE TEMETTÜLER (GVK 79) ... ı I 8
H - MENKULSERMAYE IRADINDA İSTISNALAR VE BEYANNAME
VERILMEYECEK HALLER ................................................................... ... I ı 8
II - VERGI ALACAGI ........ .. ...... ........ ..................... .... .... ..... ... ......... ................. ı ı 9
A - VERGİ ALACA Gl NIN ESASLARI ......... ... ................ ........... ................... .. I I 9
a) Kar payını dağıtan kurumun tam mükellef olması ................................. ı ı9
b) Vergi alacağı hesaplanacak kar payları ... .. .. ............................ ...... ......... 1 ı 9
c) Kar paylarının kurum bünyesinde vergilendirilmemiş olmasının
vergi alacağı hesaplanmasına etkisi ........ ............................................ ... ı 20
d) Elde ettikleri kar payları için vergi alacağı hesaplayacak olanlar .. .. ...... I 20
B- VERGI ALACAGININ HESAPLANMASI, BEYANI VE MAHSUBU .... 121
a) Tam Mükellefıyete Tabi Gerçek Kişilerce Vergi Alacağının
Hesaplanması , Beyanı ve Mahsubu ...... : ...... ......... ........ ..... ........ ............ 122
I. Ticari Faaliyete Bağlı Olarak Elde Edilen Kar Payı ve Vergi Alacağı .. ı 22
2. Ticari Faaliyete Bağlı Olmaksızın Elde Edilen Kar Payı ve Vergi
Alacağı ........... .. ... .... ........ ...... .. ...... .. ................................................... : ... 123
b) Adi Ortaklıklar ve Kollektif Şirketlerce Vergi Alacağının
Hesaplanması, Beyanı ve Mahsubu ......... .. ....... ........... ..... ... .... .... ...... .... 124
c) Adi Komandit Şirketlerde Vergi Alacağının Hesaplanması , Beyanı
ve Mahsubu ...... .... .... ............. ....... .... ..... ...... .......... ................................. 126
d) Eshamlı Komandit Şirketlerde Komandite Ortağın Vergi Alacağının
Hesaplanması, Beyanı ve Mahsubu ...... .. ........ ....................................... I 27
C - VERGI ALACA Gl ÜZERINDEN HESAPLANAN FON PA YlNlN
MAHSUBU ....... ......... .... ... .... ....... ....... .. .. .... ................................. .......... .. .... I 29
D- VERGI ALACAGI ILE İLGİLİ DIGER HUSUSLAR ..... ... .... ....... .. ........... 129
a - Yaban cı Memleketlerde Elde Edilen Kar Pay ları ............................. ..... I 29
b - Serbest Bölgelerde Faaliyet Gösteren Kurumlardan Elde Edilen Kar
Payları ........................................................................... ............. ... ......... . 129

c - Faaliyet Dönemleri Özel Hesap Dönemi Olan Kurumlardan Elde
Edilen Kar Payları .................................................... ........... .. ................. 130
III -MENKUL SERMAYE IRATLARINDA KESILEN VERGILERIN
MAHSUBU ............. .. ..................... ................................ .............................. 130
IV- 2001 YILINDA ELDE EDILEN MENKULSERMAYE
IRATLARlNlN BEY ANI .............................................. ....................... .. ..... 130
A- TUTARI NE OLURSA OLSUN BEYAN EDILMEYECEK MENKUL
SERMAYE IRATLARI .... .. .. ....................................................................... I31
B- BELIRLI BİR TUTARI AŞMAMASI HALINDE BEYAN
EDILMEYECEK MENKULSERMAYE IRATLARI .... ....... ........ .. ........... 132
C- TUTARI NE OLURSA OLSUN BEYAN EDİLECEK MENKUL
SERMAYE İRATLARI ...... ......................................................................... 133
D- INDIRIM ORANI UYGULANARAK BEY AN EDİLECEK MENKUL
SERMAYE IRATLARI ..... ........................ .......... ......... ...... .. ... .. .. ................ 133
YILLIK GELIR VERGISI BEYANNAME ÖRNEKLERI ............................... 141
ıl