Bu çalýþmada Mustafa Nail Bey’in Fenn-i Usul-i Maliye adlý eseri, vergi bahsi ve vergide adalet tasavvurunun tahlili amaçlanmýþtýr. Yapýlan literatür taramasýna göre, Mustafa Nail Bey’in eseri herhangi bir akademik çalýþmaya konu edilmemiþtir. Fenn-i Usul-i Maliye hakkýnda genel bilgi, özel çerçevede “vergi” bahsi ve Nail Bey’in “vergide adalet” ilkesi üzerine fikriyatýnýn serimlenmesine müteallik bu çalýþmanýn literatürdeki ilk çalýþma olmasý münasebetiyle iktisat/ maliye tarihi alanyazýnýna katký saðlamasý umulmaktadýr. Anahtar Kelimeler: Mustafa Nail Bey, Mekteb- i Mülkiye, Fenn-i Usul-i Maliye, Vergi, Vergide Adalet Ýlkesi. JEL Sýnýflandýrma Kodlarý: N45, N01, B12, B31.

Bu çalýþmanýn amacý Münif Paþa’nýn “Ýlm-i Servet” adlý iktisat kitabýnda, “tekâlîf” (vergi) bahsini irdelemektir. Söz konusu eserdeki vergi bahsinin temelleri kapsamlýca tahlil edilmiþtir. Bu baðlamda eserde, Adam Smith’in vergileme ilkeleri (adalet, belirlilik, uygunluk ve iktisadilik) orjininden hareketle bir tasnif izlenerek tekâlîf konusunun ele alýndýðý saptanmýþtýr. Diðer yandan Paþa’nýn, dört liberal vergileme ilkesine ilave olarak Osmanlý Ýmparatorluðu’nun yerleþik inanç ve deðerleri gereði “ahlaki olma” ve “zenginden alýnmalý” þeklinde iki ilkeye yer verdiði tespit edilmiþtir. Münif Paþa’nýn eserinde yer alan vergi bahsi üzerine yapýlan bu çalýþmanýn alanyazýna katký saðlamasý ve iktisat tarihi-maliye tarihi alanýnda çalýþma yapacak olanlara bakýþ açýsý kazandýrmasý hedeflenmektedir. Anahtar kelimeler: Tekâlîf, Vergileme Ýlkeleri, Osmanlý Ýmparatorluðu, Münif Paþa. JEL Sýnýflandýrma Kodlarý: N45, N01, B12, B31.