Yatýrým indirimi ekonomik kalkýnmanýn düzenli ve hýzlý bir þekilde saðlanmasý için kalkýnma planlarýna uygun olarak özel sektör yatýrýmlarýný özendirmek amacýyla Türk Vergi Sistemine konulan bir vergi istisnasýdýr. Devlet, yatýrým indirimi uygulamasý ile planlý bir kalkýnmayý hedef edinmiþ ve özel sektör tarafýndan bu plan dahilinde yapýlacak yatýrým harcamalarýnýn belirli bir yüzdesini oluþturcýn miktarýn vergiye tabi kazançtan indirilmesini kabul etmiþtir.

Ýnþaat ve onarým iþlerinden elde edilen kazançlar, Gelir Vergisi Kanunu'nun "Ticari Kazanç" hükümlerine göre vergilendirilir. Ancak bu iþlerin senetere sirayet etmesi halinde, taþýdýðý özellikler nedeniyle genel hükümler dýþýnda özel bir vergileme sistemi kabul edilmiþtir. 193 Sayýlý Gelir Vergisi Kanunu'nun 42. maddesinde, "birden fazla takvim yýlýna sirayet eden inþaat ve onarým iþlerinde kar veya zarar iþin bittiði yýl kati olarak tespit edilir ve tamamý o yýlýn geliri sayýlarak meskur yýl beyannamesinde gösterilir" hükmü yer almaktadýr. Ýnþaat ve onarým ýþýnýn özel vergileme sistemine tabi tutulabilmesi için; ý -Faaliyetin konusunun inþaat ve onarým iþi olmasý, 2 - inþaat ve onarým iþinin taahhüde baðlý olarak yapýlmasý, 3 - Ýnþaat ve onarým iþinin yýl lara yaygýn olmasý, gerekmektedir. Gelir Vergisi Kanunu'nun "inþaat ve onarým iþlerinde iþin bitimi" ile ilgili 44. maddesinde "Ýnþaat ve onarým iþlerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapýldýðýný gösteren tutanaðýn düzenlendiði tarih, diðer hallerde iþin fiilen tamamlandýðý veya fiilen býrakýldýðý tarih bitim tarihi olarak kabul edilir. Bitim tarihinden sonra bu iþlerle ilgili olarak yapýlan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen hasýlat bu giderlerin yapýldýðý veya hasýlatýn elde edildiði yýlýn kar veya zararýnýn tespitinde dikkate alýnýr." denilmek suretiyle iþin bitim tarihi; ý - Geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapýldýðýný gösterir tutanaðýn tanzim edildiði tarih, 2 - Geçici ve kesin kabul usulüne tabi olmayan diðer inþaat ve onarým iþlerinde iþin fiilen tamamlandýðý veya fiilen býrakýldýðý tarih, bitim tarihi olarak kabul edilir. Ancak, Gelir Vergisi Kanunu'nda yer alan bu açýk hükme karþýn uygulamada geçici kabul tarihi olarak muhtelif tarihlerle karþýlaþýlmasý ve özellikle bu tarihierin farklý yýlara tesadüf etmesi nedeniyle, iþin bitim tarihini tepitte tereddüt ve uyuþmazlýklar doðduðu, muvakkat kabulden hangi tarihin anlaþýlmasý gerektiðine ihtiyaç duyulduðu görülmektedir.

Ödeme kaydedld dhaz uygulamasý, 1984 yýlýnda 3100 sayýlý Katma Deðer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedid Cihaziarý Kullanmalarý Mecburiyeti Hakkýnda Kanunla, vergi sistemimize girmiþ bulunmaktadýr. Ödeme kaydedici dhaz uygulamasý ile hem vergi mükelleflerine vergi ödevlerini yerine getirmede kolaylýk saðlanmasý hem de perakende satýþlarýn güvenli bir þekilde kayýt altýna alýnmasý, amaçlanmýþ ve perakende ticaretle uðraþan m ükellefierin tüm satýþlarýnýn belgelendirilmesinin perakende öncesi safhalarda faturasýz mal alým-satýmýný önleyeceði düþünülmüþtür. Mükell~fler ödeme kaydedid dhaz kullanýmý sýrasýnda, cihazýn satýþ ve devri, nakli, çalýnmasý, arýzalanmasý ve kullaným dýþý bý rakýlmasý gibi özellik arzeden durumlarla karþýlaþmaktadýrlar. Bu gibi özel durumlarda, mükelleflerin, vergi dairelerinin ve üretici ve ithalatçý kuruluþlarýn yapacaðý iþlemler yazýmýzýn konusunu oluþturmaktadýr.