VergiRaporu Yazar Fotoğrafı

Vergi Müfettişi

Arzuhan Aktaş





  • Mevzuatımızda ilk olarak 15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanun'un 5.maddesiyle değiştirilen Sermaye Piyasası Kanunu'nun 15. maddesinin 4. bendi ile halka açık anonim ortaklıklar açısından kar payı avansı dağıtılmasına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu'nun 509/3 maddesi ile halka açık olmayan şirketlerin avans kar payı dağıtımına ilişkin düzenleme yapılmıştır. Halka açık olmayan şirketlerin avans kar dağıtımı ile ilgili olarak TTK'nın 509/3 maddesine istinaden Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından, "Kar Payı Avansı Dağıtımı Hakkında Tebliği" ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 19'uncu ve 20. maddelerine istinaden halka açık anonim ortaklıkların kar payı avansı dağıtımı ile ilgili "Sermaye Piyasası Kurulu II-19.1 nolu Kar Payı Tebliği" çıkarılmış bulunulmaktadır. Avans kar payı dağıtımının vergilendirilmesine ilişkin açıklamalara ise Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılmış olan 1, 6 ve 7 seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğleri ile yer verilmiştir.

  • Dar mükellef kurumların tasarrufunda bulunan royalti gibi gayri maddi hakların Türkiye'de kullandırılması karşılığında, gayri maddi hakların sahiplerine yapılan ödemeler, Türk vergi hukukunda, dar mükellef kurumların elde ettiği gayrimenkul sermaye iradı olarak değerlendirilmekte ve çifte vergilemeyi önleme anlaşmaları da dikkate alınarak vergilendirilmektedir. İlişkili kişiler arasındaki bu tarz ödemelerin doğru tespit edilmemesi halinde, bazı ülkelerde oluşması gereken vergi matrahları, belli avantajları temin eden ve taraf olan diğer ülkelere kaydırılarak toplam vergi yükü, ülke vergi gelirleri aleyhine azaltılmaktadır. Bu durum transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı olarak adlandırılmaktadır. Ülkemizin haksız yere vergi kaybına uğramaması için, royalti ödemeleri ile ilgili transfer fiyatlarının, ülkeler arasındaki karşılıklı bilgi değişimi, ülkeler arasında çok uluslu şirketlerle ilgili koordinasyon, ileri veri analizleri ve özellikle düşük vergi oranı ve/veya bu sonucu temin edecek şekilde matrahların düşük belirlenebilmesi olanaklarını uygulayan ülkelerle yapılan işlemlerin sürekli takip edilmesi suretiyle doğru bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir.

  • Lisans, patent hakkı sahibince bu hakkın belli bir süre için başkası tarafından kullanılmasına izin verilmesi anlamına gelir. Buna işletme hakkı da denmektedir. Royalti, ise verilen lisans hakkı karşılığında lisans (patent) hakkı sahibine ücret, kira vs. şeklinde yapılan ödemeleri ifade eder. Genel olarak dar mükellef kurumların tasarrufunda bulunan royalti gibi gayri maddi hakların Türkiye?de kullandırılması karşılığında, gayri maddi hakların sahiplerine yapılan ödemeler, dar mükellef kurumların elde ettiği gayrimenkul sermaye iradı olarak değerlendirilerek çifte vergilemeyi önleme anlaşmaları dikkate alınarak vergilendirilmektedir.