Ülkemizde 3065 sayılı Kanun ile 01.01.1985 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanılmıştır. Dolaylı bir vergi olan KDV, gelir ve kurumlar vergilerinin vergilendiremediği gelirleri harcamalar sırasında geniş bir şekilde kapsayabilme özelliğine sahiptir. Bu özellik KDV'ye, dolaylı vergiler sisteminin tamamlayıcısı olma niteliğini kazandırmaktadır.
Yurtdışındaki kurumlardan kullanılan kredilerin kurumlar vergisi stopajı, sorumlu sıfatı ile katma değer vergisi ile damga vergisi karşısındaki durumu bu yazımızda açıklanmaya çalışılacaktır.
Ülkemizde 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Ka- nunu'nun kabulü ve eski 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun yürürlükten kaldırılması ile birlikte kurumların kâr dağıtımı ile ilgili prosedür, yenilenmiş ve vergileme ilgili hükümler tümü ile yeni yasa içinde toplanmıştır. Ayrıca, buna ek olarak 22.07.2006 tarih ve 2006/10731 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kurumların kâr dağıtması halinde, eskiden %10 olan stopaj oranı bu kez beş puan artırılarak %15'e yükseltilmiş ve ortaya yeni bir uygulama çıkmıştır. Bu yazı kapsamında, kurumlarda kâr dağıtılmasını önce kurumlar açısından sonra da kâr payını elde eden ortağın beyanı halinde doğacak vergileme durumunu birlikte inceleyip, bu durumu bir örnek yardımı ile açılamaya çalışacağız.
Bu çalışmamızda, GVK md. 19 kapsamında 1.1.2006 - 31.12.2008 tarihleri arasında yapılacak yatırım harcamalarının, yatırım indirimine konu edilebilmesi şartları ve bu bağlamda özellikle "daha önce başlayan yatırımlarla iktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz etmesi" hususu tartışılacaktır.
03.07.2001 tarih ve 24451 sayılı Resmi Ga- zete'de yayımlanan Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 4684 sayılı Kanun'un 16'nci maddesinin (e) bendi ile 4389 sayılı Bankalar Kanunu'nun, kredilerin kalkınma planlarının amaçlarına uygun olarak yönlendirilmesi için fon kurmaya, kaldırmaya, kaynağını kredilere tahakkuk ettirilen faizlerden veya sair suretlerle sağlamaya Bakanlar Kurulu'nun yetkili olduğuna ilişkin 20'nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi 01.01.2002 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır. Yine ayni Kanun'un Geçici 3 üncü maddesi (a) bendi ile Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintilerinin, bu konuda yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar yürürlükten kaldırılan hükümlere göre tahsil edilmeye devam olunacağı ve doğrudan genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere Hazine hesaplarına intikal ettirileceği, kesinti oranlarını sıfıra kadar indirmeye veya 15 puana kadar yükseltmeye veya kesintiyi tümüyle kaldırmaya Bakanlar Kurulu'nun yetkili olduğu, kesintilerin tahakkuk ve tahsilinin Maliye Bakanlığınca vergi gelirlerine ilişkin yetkiler kapsamında takip edileceği ve kesintilerin tahsilinde 6183 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu; kalkınma planı ve yıllık programlarda öngörülen hedeflere uygun olarak yatırımların yönlendirilmesi ve ihtisas kredilerinde maliyetin düşürülmesi amacıyla T.C. Merkez Bankası nezdinde kurulan bir fondur.
Serbest bölgeler, ülkelerin siyasal sınırları içinde olmakla birlikte; dış ticaret, vergi ve gümrük mevzuatı açısından gümrük hattı dışında sayılan bölgeler olarak tanımlanmaktadır. 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun 6'ncı maddesinde Serbest Bölgeler, gümrük hattı dışında sayılmakta ve faaliyetler bakımından her türü vergi, resim ve harç muafiyet uygulanmaktaydı. Ancak, 5084 sayılı Kanunla 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu'nda yapılan değişiklikle, serbest bölgelerde faaliyet gösteren işletmelerin bu bölgelerde elde edilen kazançlara uygulanan vergisel teşvik ve avantajlara (ayrıcalık) ilişkin 06.02.2004 tarihinden itibaren bazı değişiklikler yapılmıştır. Buna göre, yapılan düzenleme ile Serbest bölgelerdeki "vergi muafiyeti" kaldırılmıştır. Ancak, 06.02.2004 tarihinden itibaren belirtilen şartlar doğrultusunda, 31.12.2008 tarihine kadar bölgede elde edilen kazançlara "vergi istisnası" uygulamasına devam edilecektir. Bu çerçevede, 5084 sayılı yasa sonrası, bu bölgelerde BSMV uygulaması konusu irdelenecektir.