VergiRaporu Yazar Fotoğrafı

Vergi Denetmeni, Yolsuzlukla Mücadele Derneği Başkanı

Abdullah ÇAVUŞ





  • DiR'den yararlanmak için DiiB gerekmektedir. Ülkemizde 1996-2004 yılları arasında, Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından toplam 36.441 adet DiiB verilmiştir. Avrupa Birliğine üye ülkelerin tamamında 1996-2004 yılları arasında verilen belge sayısı 3.014 tür. Belge sayısının, Avrupa Birliği ülkelerinin tamama verilen sayıdan on kat fazla olmasına karşın, ülkemizin dış ticaret açığı sürekli artmaktadır. Yukarıdaki rakamlar incelendiğinde bu sistemin haddinden fazla suiistimale uğratıldığı ortaya çıkacaktır.

  • 4008 sayılı kanun ile Vergi Usul Kanunun 30 cu maddesine eklenen 8 numaralı bent ile de beyannamelerini 3568 sayılı kanuna göre yetki almış meslek mensupianna imzalarmayan mükelleflerin ilgili yıl vergi matrahlannın idarece re'sen takdir edileceği hüküm altına alınmıştır. Maliye Bakarılığı, uygulamarun usul ve esaslarını belirleme konusunda kanundan almış olduğu yetkiye dayanarak şimdiye kadar üç tebliğ yayınlamıştır.

  • Kamuoyunda kumarhane olarak adlandınlan Talih Oyunları Salon İşletmeleri 2634 sayılı Turizm Teşvik Kanunu'na göre açılabilmektedir. Sözkonusu Kanunun 19-b maddesi gereğince Belgeli Turizm işletmesinin tamamlayıcı bir bölümü olmak kaydıyla talih oyunlan oynatılabilecek mahalleri tesbir ve buraları işletecek kimselere izin verme yetkisi T.C. Turizm Bakanlığı'na verilmiştir. Bu kanuna dayanarak Turizm Bakanlığı 08.01.1983 tarihinde "Talih Oyunları Yönetmeliği"ni yayınlamıştır. Yönetmelikte, Talih Oyunları İşletmedliğine ilişkin başvuru usul ve şartlan ile işletmecilerin uymak ve gerçekleştirmek zorunda oldukları hususlar ve bu yerlere girebilecek kişilere ilişkin hükümler düzenlenmiştir. Yönetmeliğin 6'ncı maddesine göre, Talih Oyunları Salonlan, Ankara, Antalya, Aydın, İstanbul, İzmir, Muğla il sınırları içinde ve kış sezonunda Bursa ilinin Uludağ bölgesinde turizm işletmesi belgeli, en az SOO yatak kapasiteli S yıldızlı oteller ve en az SOO yatak kapasiteli l'nci sınıf tatil köyleri ile Turizm Bakanlığı'nca Eğlence Merkezi Turizm İşletmesi Belgesi verilen tesisler bünyesinde kurularak işletilebilirler. Ayrıca turizm potansiyeli yoğunlaşan bölgelerde bu işletmelerin kurulmasına ve işletilmesine yönetmelikteki şartları taşıması kaydıyla Turizm Bakanlığınca izin verilebilir. Bu salonlara 31.08.1992 tarihine kadar Türk vatanaşlarının girmesi yasaklanmıştır. Bu tarih itibariyle yönetmeliğin 13'ncü maddesinde yapılan değişiklikte talih oyunları salonianna girebilecekler; 1. Yabancı ülke pasaportu taşıyanlar ile 2. 25 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlan olarak belirleneek Türk vatandaşlarına olan giriş yasağı kaldırılmıştır. Ancak salonlara girecek kişilerin aynı işletmelerce verilen giriş kartlarına sahip olmaları zorunlu tutulmuştur .

  • 1982 Sayılı "Konut inşaannda ve Kalkınmada Öncelikli Yörelerde Yapılacak Yatırımlarda Vergi, Resim ve Harç İstisna ve Muaflıkları Tanınması Hakkındaki Kanun" ı Mart ı 984 gün ve 18328 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak aynı gün yürürlüğe girmiştir. Kanunun amaa, konut inşaatları ile kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yannınlan vergi, resim ve harç istisna ve muaflıklan yoluyla teşvik etmektir.Bu amaçla ihale yoluyla yapılan konut inşaatlan da bu kanun kapsamına girmektedir. Yazıda alınmaması öngörülen vergi ve harçlar ile ilgili ayrıntılı açıklamalar yapılmıştır.

  • Kooperatifler ihtiyaçtan fazla arsa alarak veya imar sonucu yoğunluğun artışından dolayı ellerindeki fazla arsaları çeşitli şekillerde değerlendirmek suretiyle üyelerine düşük bedelli konut temini yoluna gitmektedirler. Bu değerlendirmeler: a) İhtiyaç fazlası arsanın satılması sonucu elde edilen gelirin konut imalinde kullanılması, b) Müteahhitlerle sözleşme yaparak ihtiyaç fazlası arsa karşılığında kooperatif inşaatının yapılması, c) Arsanın tamamı kat karşılığı müteahhide verilerek konut temini yoluna gidebilmektedirler. Yazımızın konusu yapı kooperatiflerince ihtiyaç fazlası arsaların yukarıda zikredilen şekillerde değerlendirilmesi sonucu elde edilen faydanın Kurumlar Vergisi ve Katma Değer Vergisi karşısındaki durumları oluşturmaktadır.

  • Bazı Vergi Kanunlarında değişiklikler yapan 4008 sayılı kanun 6 Temmuz 1994 tarihli Resmi Gazete'de yayınlarak yürürlüğe girmiştir. Bir çok vergi kanununda değişiklik yapan bu kanun ile VUK'nun kaçakçılık cezaları ve kaçakçılığa teşebbüs cezalarını düzenleyen 359 ve 360. maddeleriyle bu suçları tarif eden 344 ve 358. maddeleri değiştirilmi§tir. Ancak yapılan değişiklik ile kaçakçılık suçunun cezası, kaçakçılığa teşebbüs suçundan daha hafif hale getirilmiştir. Başka değişle kaçakçılık suçu teşvik edilir hale gelmiştir.

  • Kamuoyunda kumarhane olarak adlandırılan Talih Oyunları Salon Işletmeleri 2634 sayılı Turizm Teşvik Kanunu'na göre açılabilmektedir. Sözkonusu Kanunun 19-b maddesi gereğince Belgeli Turizm işletmesinin tamamlayıcı bir bölümü olmak kaydıyla talih oyunları oynatılabilecek mahalleri tesbit ve buraları işletecek kimselere izin verme yetkisi T.C. Turizm Bakanlığı'na verilmiştir. Bu Kanuna dayanarak Turizm Bakanlığı 08.01.1983 tarihinde "Talih Oyunları Yönetmeliği"ni yayımlamıştır. Yönetmelikte, Talih Oyunları İşletmeciliğine ilişkin başvuru usul ve şartları ile işletmecilerin uymak ve gerçekleştirmek zorunda oldukları hususlar ve bu yerlere girebilecek kişilere ilişkin hükümler düzenlenmiştir. Yönetmeliğin 6'ncı maddesine göre, Talih Oyunları Salonları, Ankara, Antalya, Aydın, İstanbul İzmir, Muğla il sınırları içinde ve kış sezonunda Bursa ilinin Uludağ bölgesinde turizm işletmesi belgeli, en az 500 yatak kapasiteli 5 yıldızlı oteller ve en az 500 yatak kapasiteli l'nci sınıf tatil köyleri ile Turizm Bakanlığı'nca Eğlence Merkezi Turizm İşletmesi Belgesi verilen tesisler bünyesinde kurularak işletilebilirler. Ayrıca turizm potansiyeli yoğunlaşan bölgelerde bu işletmelerin kurulmasına ve işletilmesine yönetmelikteki şartları taşıması kaydıyla Turizm Bakanlığı'nca izin verilebilir. Bu salonlara 31.8.1992 tarihine kadar Türk vatandaşlarının girmesi yasaklanmıştır. Bu tarih itibariyle yönetmeliğin 13'üncü maddesinde yapılan değişiklikle talih oyunları salonlarına girebilecekler; Yabancı ülke pasaportu taşıyanlar ile. 25 yaşını doldurmuş Türk vatandaşları olarak belirlenerek Türk vatandaşlarına olan giriş yasağı kaldırılmış, Ancak, salonlara girecek kişilerin aynı işletmelerce verilen giriş kartlarına sahip olmaları zorunlu tutulmuştur.