VergiRaporu Yazar Fotoğrafı

* Arş. Gör. Dr., Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Hukuk Fakültesi

Şeyma SARICALAR*





  • Bu çalışma, Türk vergi hukuku bağlamında mülkiyet hakkının sınırlandırılmasını Anayasa Mahkemesi kararları ışığında incelemektedir. Mülkiyet hakkı, temel bir hak olarak Anayasa’nın 35. maddesinde güvence altına alınmıştır. Vergilendirme yetkisi, kamu hizmetlerinin finansmanı açısından meşru bir amaç taşısa da kişilerin malvarlığına yönelik bir müdahale niteliği taşıdığından, ancak belirli anayasal ilkeler doğrultusunda kullanılması mümkündür. Çalışmada, mülkiyet hakkına yapılan müdahalelerde öncelikle kanunilik, öngörülebilirlik ve ölçülülük ilkeleri çerçevesinde bir denetim yapılması gerektiği vurgulanmakta; vergiye ilişkin düzenlemelerin ancak açık bir yasal yetki çerçevesinde ve kamu yararı amacıyla yapılması gerektiği ifade edilmektedir. Anayasa Mahkemesinin bireysel başvurulara ilişkin kararlarında, özellikle ölçülülük ilkesi kapsamında, mülkiyet hakkına yapılan müdahaleler ile kamu yararı arasında adil bir dengenin kurulup kurulmadığı değerlendirilmekte; bu dengenin bozulduğu durumlarda ise ihlal kararı verilmektedir. Sonuç olarak, mülkiyet hakkının vergilendirme suretiyle sınırlandırılması, ancak anayasal çerçevede ve idarenin keyfi uygulamalarına karşı yeterli hukuki güvenceler sağlanmak suretiyle meşru kabul edildiği değerlendirilmektedir. Anahtar Kelimeler: Mülkiyet hakkı, Kanunilik ilkesi, Öngörülebilirlik ilkesi, Ölçülülük ilkesi. JEL Sınıflandırma Kodları: H20, K34.