Ýnsanlýk tarihi, biz(ler)e; “Devleti ayakta tutan þey(ler)in ne(ler) olduðu” noktasýnda pek çok þey anlatmýþtýr. Kadîm tarih ve medeniyetimiz ile dünya medeniyet tarihleri iyice analiz edildiðinde devleti ayakta tutan þey(ler)in baþýnda “kuvvetlerin/ erklerin” ve de bunlarýn izdüþümünde siyasal ve sosyal bir olgu olan “verginin” geldiði görülecektir. Eski devletlerde/medeniyetlerde geçerli olan bu durum, modern hukuk devletleri için de vazgeçil(e)mez mekanizmalarý arasýndadýr. Devletlerin ana ve doðal (yaþam) kaynaklarý arasýnda yer alan verginin yürütme organý tarafýndan yapýlan denetimlerinin/incelemelerinin yaný sýra yargýsal denetimleri noktasýnda tarihten günümüze ve de medeniyetler içerisinde farklý þekillerde çözüm yollarý geliþtirilmiþtir. Modern devletlerinin vazgeçil(e)mezleri arasýnda yer alan erklerden biri olan yargýnýn, vergi ve vergi denetimleri/incelemeleri noktasýnda baðýmsýz, tarafsýz, kanunî ve ilkesel kararlar almasý mevcut devletlerin yaþamlarýný yarýnlara taþýmasýna imkân saðlamýþtýr. Ýþbu çalýþmamýz, genelde modern hukuk devletlerine özelde ise Cumhurbaþkanlýðý hükümet sistemiyle yeni hükümet sistemini tercih eden ve yeni yüzyýla yeni anayasa çalýþmalarýný gündemde tutan ülkemize anayasal düzeyde katký saðlayacak devletlerin ana kaynaklarý arasýnda yer alan verginin yürütme organý tarafýndan yapýlan vergi denetimlerinin yanýnda verginin yargýsal denetimlerine ýþýk tutacak yeni, kurumsal ve anayasal bir müesseseyi ele almakta ve de önermektedir. Anahtar Kelimeler: Malî Anayasa, Kuvvetler/ Erkler, Vergi Denetimi/Ýncelemesi, Yargýsal Vergi Denetimi/Ýncelemesi, Vergitay. JEL Sýnýflandýrma Kodlarý: A10, A12, B10.