Her sistemde olduðu gibi vergi sisteminin de temelinde insan yer almaktadýr. Bu nedenle vergi sadece ekonomik ve mali yönden deðil, sosyal ve psikolojik yönlerden de ele alýnmasý gereken bir bilim dalýdýr. Vergi, kamu harcamalarýný karþýlayabilmek amacýyla devlet tarafýndan cebren ve karþýlýksýz olarak alýnan bir kamu geliridir. Verginin bu özelliði mükelleflerin vergiye karþý tepki göstermelerine neden olmaktadýr . Devlet tarafýndan cebren alýnan vergi, kiþilerin gelirinde önemli bir azalmaya neden olmaktadýr. Bu nedenle gelir düzeyinde deðiþiklik ol mamasýný isteyen mükelleflerin vergiye karþý göstermiþ olduklarý tepkileri baþlýca yedi baþlýk altýnda ele alabiliriz. 94 Sayýlý Vergi Raporu Dergisinde Türkiye'de vergiye karþý gösterilen tepkilerin nedenleri üzerinde durmuþtuk . Bu sayýmýzda ise mükelleflerin vergiye karþ ý nasýl tepki gösterildiði üzerinde durulacaktýr.

Kamunun gelir kaynaklarý içinde en önemli yeri tutan vergi gelirlerinin istenilen düzeyde tahsil ediIemernesi ülke içinde yaþanan sýkýntýlarýn devamýný getirir. Çünkü tahsil edilemeyen vergiler; kayýt dýþý ekonomiye neden olmakta, bunu takiben milli gelir ve istihdam gibi çeþitli ekonomik büyüklükler tahmin edilemezken, haksýz rekabete yol açmakta, vergisini zamanýnda ve tam olarak ödeyen mükelleflerin devlete olan inancýný azaltmakta, toplumdaki ahlaki deðerlerin deðiþmesine neden olmaktadýr. Ekonomik açýdan bakýldýðýnda ise enflasyonun üzerindeki olumsuz etkileri sebebiyle iþsizliðin artmasýna, yatýrýmlarýn ve üretimin aza lma s ýn a bütçe aç ýklarýnýn artmasýna neden olmaktadýr. Bunun akabinde vergi gelirlerindeki bu yetersizlikler kamu harcamalarýnýn finansmanýnda devleti borçlanma ve para basma yoluna gitmeye zorlamaktadýr. Mükelleflerin vergiye karþý göstermiþ olduklarý rea ksiyonlarýn temelinde ekonomik ve mali nedenler olmakla birl ikte bu sebepl erin yaný sýra sosyolojik ve psikolojik nedenler de vergiye karþý tepkiye neden olmaktadýr. Hýzlý nüfus artýþý ve göç, eðitim düzeyindeki durumumuz da vergiye karþý bakýþ ý etkilemekte ve kayýt dýþý ekonomi yi ortaya ç ýkartmaktadýr. Bu çalýþmamýzda Türkiye'de vergiye karþý gösterilen reaksiyonlarýn sebepleri ele alýnacaktýr.