:: VergiRaporu - Anasayfa ::

Giri� Yap

Uzla�ma M�essesesinde Etkinlik

Metin KOCABAY 2002/7 0

Vergi gelirleri, kamu harcamalar�n�n finansman�n� sa�layan ve devletin siyasal g�c�ne dayanarak ger�ek ve t�zel ki�ilerden sa�lad�� en sa�lam ve vazge�ilmez kaynakt�r. Verginin Anayasa ile g�vence alt�na al�nmas�, geri �demesinin olmamas�, kar��l��n�n olmamas�, gerekti�inde cebren tahsil edilmesi, �s�rekli olmas� gibi �zellikleri, vergi gelirlerinin sa�lam ve vazge�ilmez bir kaynak olmas�n� sa�lamaktad�r. 1982 Anayasas�'n�n Vergi �devi Ba�l�kl� 73. maddesindeki "Herkes kamu giderlerini kar��lamak �zere, mali g�c�ne g�re vergi �demekle y�k�ml�d�r ... " �eklindeki ifade, verginin Anayasa ile g�vence alt�na al�nd��n� g�stermektedir. Buradaki "y�k�ml�d�r" ibaresi, zorunlulu�u ifade etmekte olup, bireylerin bu konuda keyfi hareket etmelerini veya vergi �deme y�k�ml�l�klerini yerine getirmemelerini engeller. Fakat bireylerin vergi �deme y�k�ml�l�kleri mali g��leri oran�nda s�n�rland�r�lm��t�r. Yani bireyler mali g��lerinden ne fazla ne de az vergi �demekle y�k�ml� k�l�nm��lard�r. Yine Anayasa madde 73'de "Vergi, resim, har� ve benzeri mali y�k�ml�l�kler kanunla konulur, de �i�tiril i r ve kald�r�l� r." denilerek Hukuk Devletinin vazge�ilmez unsurlar�ndan biri olan Y�netimin Yasall�� ilkesi uygulanmaya �a l �� lmaktad �r. Y�netimin Yasall��yla , idarenin mali y�k�ml�l�kleri ancak kanunla koymas� idarenin keyfi hareket etmemesi, idari i�lemleri n uygulanmas�nda �nceden belirlenmi� hukuk kurallar�n�n d��na ��k�lmamas � ama� lanma ktad�r. Bilindi�i �zere kanunlar�n uygulanmas� bi rtak�m idari i�lemlerle m�mk�nd�r. Vergi idaresi a��s�ndan verginin tarh, tebli� , tahakkuk ve tahsili vergi cezas� kesilmesi �eklindeki faaliyetler idari i�lemleri ifade etmektedir. i�te vergi idaresi bu idari i �lemleri �nceden belirlenmi� hukuk kurallar�na g�re uygulayacak, yasalar hilaf�na i�lem tesis ettirmeyecektir. Aksi uygulamalar halinde Anayasa 125. maddesinde yer alan "idarenin b�t�n eylem ve i�lemlerine kar� � yarg� yolu a��kt�r . " h�km� i�ieyecek ve idarenin Yarg�sal denetimi sa�lanacakt�r. B�ylece vergi idaresinin keyfi hareket etmemesi ve kanunlara ba�l� kalmas� sa�lanarak Hukuk Devleti ya�at�lm�� olacakt�r

A��klamas�	�ndir
Makale

Makaleyi PDF olarak indirebilirsiniz.

YAZAR HAKKINDA

Metin KOCABAY Vergi Denetmen Yard�mc�s�

Makale hakk�nda yorum yapmak isterseniz alt k�s�mdaki yorum alan�n� kullan�n�z.

YAZARIN SON MAKALELER�

Enflasyon Muhasebesi

2004 / 5

Enflasyonun vergisel merkezli sorunsal� makalemizin ilerleyen b�l�mlerinde 5024 say�l� kanun ve 328 nolu VUK tebli�i a��klamalar� �er�evesinde ele al�nm��t � r . As�l konumuz olan Enflasyonun Vergisel Boyutuna bakt � � � m�zda ise; Enflasyon mal i tablolar�n homojenli�ini bozmakta, i�letmeleri n faaliyet sonu� l ar� n�n ger�ek ve do�ru olarak g�sterilmesine engel olmakta, i�letmelerin sermayele rini koruyamamalar�na sebep olmakta, vergi adaletini bozmakta, sermayenin ve rgi lenmesine yol a�makta, yerli sermayenin yurtd��na gitmesiyle bi rlikte yabanc� sermayenin yurt i�ine girmesine ( yat�r�m amac�yla) engel olmakta ve en �nemlisi vergi ka��rmayaneden olmaktad�r. i�te Enflasyon Muhasebesine; mali tablolar� enflasyondan ar�nd�rmak ve vergileme �zerindeki en�flasyondan kaynaklanan olumsuzluklar�n� gidermek amac � yla ge�ilmi�tir .

Azalan Bakiyeler Usul�nde Amortisman Uygulamas�n�n Yar�da B�rak�l�p. Normal Amortisman Usul�ne Ge�ilmesi Vergisel Bir Avantaj Sa�lar m�?

2003 / 11

Amortisman mevzuu 213 say�l� V.U.K.'nun 313-330. Maddelerinde d�zenlenmi�tir . VUK madde 313'e g�re" i�letmede bir y�ldan fazla kullan�lan ve y�pranmaya , a��nmaya veya k�ymetten d��meye maruz bulunan gayrimenkullerle 269'uncu madde gere�ince gayr�menkul gibi de�erlenen iktisadi k�ymetlerin , alet, edevat, mefru�at , demirba� ve sinema filmlerinin birinci k�s�mdaki esaslara g�re tespit edilen de�erinin, bu kanun h�k�mlerine g�re yok edilmesi amortisman mevzuunu te�kil eder." �eklindeki d�zenleme ile amortisman uygulamas�n�n konusu ve amortismana tabi tutulacak iktisadi k�ymetler belirtilmi�tir. 1.1.2003. tarihinden ge�erli olmak �zere de�eri 350.000.000. TL'i a�mayan pe�temall�klar ve alet , edevat, mefru�at ve demirba�lar amortismana tabi tutulmayarak do�rudan gider yaz�labilir . iktisadi ve teknik b�t�nl�k arz edenlerde bu had topluca dikkate al�n�r .

Uzla�ma M�essesinde Etkinlik

2002 / 11

1982 Anayasas�'n�n Vergi �devi ba�l�kl� 73. maddesindeki "Herkes kamu giderlerini kar��lamak �zere, mali g�c�ne g�re vergi �demekle y�k�ml�d�r ... " �eklindeki ifade, verginin Anayasa ile g�vence alt�na al�nd��n� g�stermektedir. Buradaki "y�k�ml�d�r" ibaresi, zorunlulu�u ifade etmekte olup, bireylerin bu konuda keyfi hareket etmelerini veya vergi �deme y�k�ml�l�klerini yerine getirmemelerini engeller. Fakat bireylerin vergi �deme y�k�ml�l�kleri mali g��leri oran�nda s�n�rland�r�lm��t�r. Yani bireyler mali g��lerinden ne fazla ne de az vergi �demekle y�k�ml� k�l�nm��lard�r. Yine Anayasa Madde 73'de "Vergi, resim, har� ve benzeri mali y�k�ml�l�kler kanunla konulur, de�i�tirili r ve kald�r�l�r. " denilerak Hukuk Devletinin vazge�ilemez unsurlar�ndan biri olan Y�netimin Yasall�� ilkesi uygulanmaya �al� ��lmaktad�r. Y�netimin Yasall��yla, idarenin mali y�k�ml�l�kleri ancak kanunlarla koymas� , idarenin keyfi hareket etmemesi, idari i�lemlerin uygulanmas�nda �nceden belirlenmi� hukuk kurallar�n�n d��na ��k�lmamas� ama�lanmaktad � r. Bilindi�i �zere kanunlar�n uygulanmas� birtak�m idari i�lemlerle m�mk�nd�r. Vergi idaresi a��s�ndan verginin tarh, tebli� , tahakkuk ve tahsili, vergi cezas� kesilmesi �eklindeki faaliyetler idari i�lemleri ifade etmektedir. ��te vergi idaresi i�lemleri �nceden belirlenmi� hukuk kurallar�na g�re uygulayacak, yasalar hilaf�na i�lem tesis ettirmeyecektir. Aksi uygulamalar halinde Anayasa 125. maddesinde yer alan "idarenin b�t�n eylem ve i�lemlerine kar�� yarg� yolu a��kt�r. " h�km� i�leme girecek ve idarenin Yarg�sal Denetimi sa�lanacakt�r. B�ylece vergi idaresinin keyfi hareket etmemesi ve kanunlarla ba�l� kalmas� sa�lanarak Hukuk Devleti ya�at�lm�� olacakt�r.

YORUMLAR

Hi� yorum bulunmuyor..