Taşınmazlar üzerinden elde edilen rantın kamuya aktarımı dönem dönem mali mevzuatın
da konusu olmuş ve çoğu zamanda bu rantın
kamuya aktarımı tam olarak sağlanamamıştır.
Ülkemizde taşınmaz rantlarının kamuya aktarım çabalarına tarihsel açıdan bakıldığında özellikle maliye kaynaklarında farklı vergi türleri ve
uygulamalar bulunmaktadır. Bunlar 1925 tarihli
“Şerefiye”, 1948 tarihli “Değerleme Resmi”, 1970
tarihli “Gayrimenkul Kıymet Artışı Vergisi”, halen uygulanmakta olan 193 sayılı Gelir Vergisi
Kanununda yer alan “Değer Artış Kazançlarına
İlişkin Hükümler”, 2464 sayılı Belediye Gelirleri
Kanununda yer alan “Harcamalara Katılma Payları” ile özellikle son zamanlarda gündeme gelen
“Düzenleme Ortaklık Payı”, “Değer Artış Payı” ile
“Değerli Konut Vergisi” rant vergisi olarak ifade
edilmektedir. Türk Vergi Hukukunda uygulama alanı bulan bu düzenlemeler vergi hukuku alanında yeterince incelenmeyen ve literatürde toplu bir şekilde çok da yer bulamayan konulardır.
Bu çalışmada da yer alan ve geçmişten günümüze taşınmaz rantının kamuya aktarımında kullanılan düzenlemeler taşınmazın elden çıkarılması
ve elden çıkarılmaması durumunda ortaya çıkan
yükümlülükler açısından ele alınmıştır. Çalışmada temel özelliklerine değinilen bu düzenlemelerin taşınmazlar üzerinde oluşan rantın kamuya
aktarımını günümüzde tam olarak sağlayamadığı
sonucuna da ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Taşınmaz, Rant, Değer,
Değer Artışı.
JEL Sınıflandırma Kodları: H21, H27, H71,
K34.