V.U.Kanunu'nun 161. maddesinde işin bırakılması için vergiye tabi olmayı gerektiren muamelelerin durdurulmuş olması yanında sona erdirilmesi şartı da aranmıştır. Bir alım satım faaliyetinde vergiye tabi kazancı doğuracak muamelenin iki unsuru vardır. Kazancın elde edilmesi için önce alımın yapılması sonra da alınan malların satılması gerekir. Bu nedenledir ki anılan kanun hükmü iş terkini sadece m uamelelerin durdurulmuş olmasına bağlamamış mevcutların tamamen elden çıkarılıp tasfiyenin tamamlanmasını da aramıştır.
Ancak tasfiye ve iflas halini düzenleyen 162. madde de "faaliyetin tamamen durdurulması" ifadesine yer Verilmemiş, "vergi ile ilgili muamelelerin tamamen sona ermesine kadar mükellefiyetin devam edeceği
hüküm altına alınmıştır. Bu ifade farklılığı yorum kitaplarında tasfiye ve iflas hallerinde yeniden alım yapılmasının sözkonusu olmadığına bağlanmaktadır.
162. madde de yer alan ifadenindikkatli bir okunuşla lafzen 161. maddedeki ifadeden farklı olduğu görülecektir. 161. maddede "Vergiye tabi olmayı gerektiren muameleler" ifadesi yer almakla birlikte 162. maddede "Vergi ile ilgili muamelelerin" ifadesine yer verilmektedir. Vergiye tabi muamele ifadesi ile vergiyle ilgili muamele ifadesinin farklı anlam genişliğine tabi olduğu ileri sürülebilir. Vergiye tabi muamele vergiyi doğuran olay ile İlgilidir. 213 sayılı YUK'nun 19. maddesinde de açıklanDığı üzere vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları olayın (diğer bir ifade ile vergiye tabi muamelenin) vukuu veya hukuki durumun tekemmülü ile vergi alacağı doğar. Buna karşılık vergi ile ilgili muamele daha geniş bir anlama sahiptir. Sadece vergi alacağının doğması değil bunun beyanı ve ödenmesi de vergi ile ilgili muamele olarak kabul edilmelidir. Bu nedenle 162. maddedeki Mükellefiyetİn devamı sürecini tayin eden hüküm alımın durdurulması ve mevcutların elden çıkarılmasından daha uzun süreç ve işlemleri içeren anlam genişliğine sahiptir. Bu nedenle tasfiyenin sona ermesi ve mükellefiyet ile tasfiyede mal ve hizmet alımının ayrı ayrı incelenmesi gerekir.
Makaleyi PDF olarak indirebilirsiniz.