Kooperatifler, iktisadi ve ticari hayat içerisinde faaliyette bulunmaları ve bir nevi ortaklık biçiminde örgütlenmeleri dolayısıyla ticaret şirketleri gibi değerlendirilerek, vergilendirilme kapsamına alınmış ve kurumlar vergisinin mükellefleri arasında sayılmıştır. Bununla birlikte kooperatifleşmenin ortaya çıkış nedenlerine bağlı olarak, kendisine has birtakım özellikleri nedeniyle de üstlenmiş olduğu toplumsal görevleri yerine getirmelerinin engellenmesinin önüne geçilmeye çalışılmış ve bu çerçevede çeşitli muafiyet ve istisna hükümleri düzenlenmiştir. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yer alan şarta bağlı muafiyet hükümlerinin yanı sıra kooperatiflere özgü kazanç dağıtımı olarak ifade edilen "risturn" dağıtımına ilişkin istisna hükümlerinde karşılaşılan "ortak dışı işlem" kavramının kooperatif mantığı içerisinde ne anlama geldiği, kooperatiflerin ticaret şirketlerinden ayrılması ve kooperatifçilik mantığına ne ölçüde bağlı kaldıklarının tespiti açısından bu kavramdan ne anlaşılması gerektiği önem arz etmektedir.
Makaleyi PDF olarak indirebilirsiniz.