Tahsil edilen Katma Değer Vergisi (KDV)’nin
toplam vergi gelirleri içerisindeki payı 2022 yılında
%39,7 olarak gerçekleşmiştir. Bununla birlikte
KDV, vergi kayıp ve kaçağının yoğun olarak gerçekleştiği
bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır.
2022 yılında tamamlanan vergi incelemeleri neticesinde
tarhı istenen vergi toplamının %72,11’ini
KDV oluşturmakta, tarhı istenen KDV’nin
%75,92’si ise 3 kat vergi ziyaı cezasını gerektiren
(kaçakçılık fiili kapsamındaki) incelemelerden
kaynaklanmakta, bu durum nitelikli denetim
gücünün atıl olarak kullanılması sonucunu da
beraberinde getirmektedir. KDV’de kaçakçılığın
bu denli yoğunlaşmış olmasının temel sebepleri
ise; KDV’de indirim mekanizması, yüksek vergi
oranları, İndirimli KDV uygulaması, Tevkifatlı işlemler, İstisna ve İade uygulamaları gibi yapısal
durumlardır. KDV oranlarının düşürülmesi ve tek
oranlı KDV uygulamasına geçilmesi, bu kapsamdaki
kaçaklık faaliyetlerinde önemli bir engel
teşkil edebilecektir. Diğer yandan, KDV’deki indirim
mekanizmasını devre dışı bırakacak şekilde
KDV’nin yalnızca nihai aşamada tahsiline yönelik
getirilecek bir düzenleme, KDV sistematiğini
tamamen değiştirerek indirim, tevkifat, istisna
ve iade işlemlerinden kaynaklı yapısal sorunları
ortadan kaldırabilecektir.
Anahtar Kelimeler: KDV, Kaçakçılık, Denetim,
Sahte Belge.
JEL Sınıflandırma Kodları: A10, A12, H20,
H21.