Ýndirimli orana tâbi iþlemleri dolayýsýyla yüklendikleri katma deðer vergisini indirim mekanizmasý içinde telafi edemeyen mükelleflere kanun koyucu, belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde iade alma hakký tanýmaktadýr. Bu kapsamda iade talep etmek isteyen mükellefler, bu iadeyi indirimli orana tâbi iþlemin gerçekleþtiði yýl içerisinde yapabileceði gibi izleyen yýl içinde de yapma hakkýna sahiptirler. Ancak mükelleflerin iþlemin gerçekleþtiði yýlý izleyen yýldan sonra iade talep haklarý bulunmamaktadýr. Peki, mükellefler katma deðer vergisi iade talep etme iradesini hukukî anlamda nasýl ortaya koymalýdýrlar? Çalýþmamýzda bu soruya, iade sürecinin yasanýn tarihsel süreçteki geliþimi ortaya koyularak ve dönemsel olarak iade usul ve esaslarýnýn geçirdiði deðiþimler ele alýnarak cevap aranmýþtýr. Ýade talep iradesinin nasýl ortaya koyulmasý gerektiðine yönelik mevzuat hükümlerindeki deðiþimler, yargý kararlarýyla birlikte irdelenerek iade talep hakkýnýn kullanýlmasý zorunlu bir hak olmadýðý anlaþýlmýþtýr. Bunun üzerine iade talebinin beyannamede beyan edilmesinin tek baþýna mükellefin iade talep ettiði anlamýný taþýmadýðý, iradenin ortaya koyulmasýnýn dilekçe ile birlikte ek belgelerin de en geç iþlemin gerçekleþtiði yýlý izleyen yýl içinde eksiksiz olarak vergi idaresine intikal ettirilmesiyle ortaya çýkacaðý sonucuna varýlmýþtýr. Anahtar Kelimeler: Katma Deðer Vergisi Ýadesi, Ýndirimli Oran, Standart Ýade Talep Dilekçesi. JEL Sýnýflandýrma Kodlarý: H20, K30, K34

Beyan esasýnýn temelinde mükelleflerin, iþlemlerini vergi idaresine belirli dönemlerde kendilerinin bildirmesi ve bu bildirim üzerine tarh, tahakkuk, teblið ve tahsil iþlemlerinin yapýlmasý bulunmaktadýr. Ancak mükellefler, çeþitli sebeplerden dolayý beyannamelerini yanlýþ veya hatalý olarak verebilmektedirler. Önceki beyanlarý da içeren yeni bir beyanname ile düzeltilmesi mümkün olan bu beyannameler uygulamada düzeltme beyannamesi olarak ifade edilir. Vergi incelemesine baþlanýlmasýndan sonra da verilebilen düzeltme beyannamelerine iliþkin uygulamada çeþitli sebeplerle eksik tarhiyat yapýlmasý, yanlýþ oranda/tutarda ceza kesilmesi gibi hatalý idari iþlemler tesis edildiði görülmektedir. Hatalý tesis edilen idari iþlemlerin ise nasýl bir idari iþlemle giderileceði hususu yasal mevzuatta açýkça ifade edilmediðinden uygulamada farklý idari iþlemlere rastlanmaktadýr. Ayný durumdaki mükellefler arasýnda farklý hukukî sonuçlar meydana gelmesine sebep olan bu durum ortadan kaldýrýlarak uygulama birliðini saðlayacak bir düzenleme yapýlmalýdýr. Anahtar Kelimeler: Düzeltme Beyannamesi, Vergi Ýncelemesi, Ýncelemeye Baþlama. JEL Sýnýflandýrma Kodlarý: H20, K34.

Toplumun temel yapý taþý olan aile; birbirlerine karþý sorumluluklarý bulunan bireyler arasýnda dayanýþmayý esas alan ve önemi dolayýsýyla devletin düzenleme alanýnda bulunan bir müessesedir. Dayanýþma ve sorumluluklarýn bir sonucu olarak eþlerin birbirlerine, üstsoyun altsoya, altsoyun üstsoya ve kardeþin kardeþlerine karþý kanunda yazan þartlar çerçevesinde nafaka yükümlülükleri vardýr. Alan açýsýndan bir gelir niteliðine sahip olan nafakalardan özellikle günümüzde varlýklý kiþilerin ödedikleri, nafakanýn amacý ve ruhunu aþan yüksek tutarlý nafakalarýn herhangi bir vergiye tâbi olmamasý vergi adaletsizliði oluþturmaktadýr. Bu da vatandaþlarýn vergiye gönüllü uyumunun azalmasýna sebep olmaktadýr. Bunun önüne geçebilmek amacýyla belli bir tutarýn altýnda kalan nafakalarýn vergiden istisna edilmesi ve yalnýzca istisna edilen tutarý aþan kýsmýn vergiye tâbi tutulmasýný öneriyoruz.